27.09.2023 Скопје
И покрај огромниот јавен долг и големиот финансиски и материјален ангажман во Украина, САД планираат да отворат нови воени бази во пацифичката држава Палау и на источните Филипини, за да обезбедат стратешка длабочина во случај да дојдат во конфликт со Кина поради Тајван или Јужното Кинеско Море.
Суранџел Випс, претседателот на пацифичката држава Палау, која има околу 21.000 жители и површина од 495 квадратни километри, побара од САД да распоредат противракетен систем Патриот на почвата на неговата островска земја за да ја одбранат од можен кинески напад.
По повод вториот по ред самит меѓу САД и земјите од Тихиот Океан, кој започнува во понеделник во Вашингтон, а кој како и прво, беше договорено првенствено за да се спречи воено-политичката пенетрација на вторите најнаселени земји во светот подлабоко во Пацификот.
На самитот чиј домаќин е претседателот Џо Бајден, треба да се разговара за модалитетите за борба против климатските промени, кои во форма на тајфуни и подигање на нивото на морето сериозно им се закануваат на многу островски држави во најголемиот светски океан, како и нивниот економски развој, но и, особено важно за Вашингтон, за воени прашања.
Односно, за начините на кои САД би можеле да се спротивстават на обидот на Пекинг да постигне физичко воено присуство во некои од островските држави на Тихиот Океан преку големи економски инвестиции, инфраструктурни работи и безбедносни договори, и на тој начин барем делумно да се ослободат од оковите наметнати на од страна на воените бази на САД и нивните сојузници сместени во таканаречениот „прв ред на острови“ – природна географска бариера што ја дели Кина од Тихиот Океан, формирана од земји и региони кои се американски сојузници: Јапонија, Тајван и Филипини.
Претседателот на Палау, островска земја во Микронезија лоцирана на околу 950 километри источно од јужниот филипински остров Минданао и 1.300 километри западно од американскиот остров Гуам, побара од американската влада да го инсталира системот „Патриот“ во неговата земја бидејќи тој пресуди според неговата мудрост дека моќните радари, кои ќе овозможат поблиско следење на активностите на кинеската морнарица, а чија инсталација беше предложена од Вашингтон, ќе бидат потенцијална цел, која може да привлече ракетен напад од страна на Кинеската Народноослободителна армија.
Випс е загрижен и што кинеските истражувачки бродови се појавуваат во водите недалеку од неговата земја во последните месеци, на места кои се погодни за сечење на подводни комуникациски кабли.
Симптоматично е и тоа што САД, кои неодамна постигнаа договор со Филипините за користење на уште четири воени бази на тлото на таа островска држава од 110 милиони жители, со што се зголеми вкупниот број на касарни каде што американската морнарица и воздухопловните сили складираат резерви и муниција и ги стационираат своите војници во таа земја до девет, сега тие преговараат со пријателски режим во Манила за пристап до уште пет филипински бази – овој пат на истокот на земјата.
Имено, планерите во Пентагон, се чини, се задоволни од услугата што им се дава на Филипините за покривање на Јужното Кинеско Море, чиишто води 80 отсто ги превзема Кина и теснецот Лузон, чиј северен брег е формиран од Тајван, па сега го насочуваат вниманието на другата страна Филипините, онаа која гледа на Тихиот Океан и гледа во Палау и Гуам.
Како кандидати за нови американски упоришта на истокот на Филипините се споменуваат островите Самар, Лејте и Минданао. Ова практично значи дека Вашингтон сега сака да ја воспостави заднината на Филипините и да ги поврзе пологистички со своите воени аеродроми и пристаништа на Гуам и на тој начин да создаде длабока и повеќеслојна мрежа на воени станици кои би придонеле од позадина во евентуален конфликт со Пекинг над Тајван или Јужна Кина, морињата, поради нивниот број и оддалеченоста од кинескиот брег, беа многу тешки за уништување.
Кога ќе се земе предвид дека САД во мај постигнаа договор за отворање две нови воени бази во Папуа Нова Гвинеја, јасно е дека сакаат да постигнат подетална и посилна контрола врз целиот Јужен Пацифик, од Филипините до Австралија, Соломонови Острови и Нова Каледонија.
Соломонските Острови посебно го загрижуваат Вашингтон бидејќи тамошната влада постигна безбедносен договор со Пекинг минатата година, кој вклучува обезбедување помош за одржување на јавниот ред и мир и, стравуваат од САД, може да овозможи редовно приклучување на бродовите на кинеската морнарица во пристаништето. на главниот град Хонијара, бидејќи во него кинески компании работат на изградба на инфраструктура и продлабочување на доковите.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
