27.09.2023 Скопје
Колку и да зборуваме за негативните страни на нафтата во однос на зачувувањето на животната средина, крајот на користењето на нафтата засега не се гледа. И откако цената на нафтата достигна осумгодишен максимум во 2022 година, нафтените компании го удвоија својот профит. Во исто време, економиите на најголемите светски производители на нафта добија голем поттик.
Но, кои земји придонесуваат најмногу за снабдувањето со нафта во светот? За да одговори на тоа прашање, „Visual Capitalist“ ги рангираше најголемите светски производители на нафта врз основа на податоците на Институтот за енергија.
Соединетите Американски Држави ја држат титулата најголем светски производител на нафта од 2018 година, а местото на листата на производители на нафта не го напуштија ниту минатата година – што беше обезбедено со производство од речиси 18 милиони барели дневно (B/D). Тоа претставуваше речиси една петтина од светската понуда на нафта. Речиси три четвртини од производството на нафта во земјата е концентрирано во пет држави: Тексас, Ново Мексико, Северна Дакота, Алјаска и Колорадо.
А кој им дува во врат на САД? Веднаш зад Америка, Саудиска Арабија се рангираше на второто место по производство на нафта со произведени 12 милиони барели на ден, што е околу 13 отсто од глобалната понуда. Воопшто неочекувано, Русија беше трета минатата година со 11 милиони Б/Д во 2022 година.
Овие три најголеми производители на нафта, заедно со Канада (рангирана на четвртото) и Ирак (рангиран на петтото место), сочинуваат повеќе од половина од вкупното снабдување со нафта во светот.
Во исто време, десетте најголеми производители на нафта (вклучувајќи ги и оние кои се рангирани од шестото до десеттото место: Кина, ОАЕ, Иран, Бразил и Кувајт) се одговорни за повеќе од 70 отсто од светското производство на нафта. Исто така, овие десет нафтени гиганти го зголемија своето производство во последните две години и како резултат на тоа глобалното производство се зголеми за 4,2 отсто на годишно ниво.
Кога станува збор за регионите и нивната дистрибуција во производството, Блискиот Исток сочинува една третина од глобалното производство на нафта, додека Северна Америка со другата третина.
Сепак, она што е јасно видливо во податоците е падот на европскиот удел во производството на нафта, кој сега изнесува 3 отсто од светската понуда. Во последните 20 години, производството на нафта во Европската унија е намалено за повеќе од 50 отсто – најмногу поради еколошките регулативи и транзицијата кон природен гас.
Исто така, членките на Организацијата на земјите извознички на нафта (ОПЕК) контролираат околу 35 отсто од светското производство на нафта и околу 70 отсто од светските резерви на нафта.
И бидејќи нафтата е спас за поврзаните економии, земјите кои контролираат значителни количини на производство на нафта постигнаа огромни политички и економски придобивки. Но, во исто време, поради постојаните притисоци да се свртат кон обновливите извори на енергија, многу големи извозници на нафта да ги диверзифицираат своите економии. Сепак, на светот сè уште му е потребна нафта бидејќи покрива речиси една третина од глобалната побарувачка за енергија.
Подготвено од А.Ѓ.