04.07.2023 Скопје
Премиерот на Индија, Нарендра Моди, денес ќе претседава со 22-риот самит на лидерите на Шангајската организација за соработка (ШСО), кој ќе се одржи во виртуелен формат.
Индиската влада, која претседава со Организацијата, на 30 мај ја објави одлуката за овој состанок да се свика преку видеоконференција. На самитот беа поканети да учествуваат лидерите на сите земји-членки: Кина, Русија, Казахстан, Киргистан, Пакистан, Таџикистан и Узбекистан. Самитот на далечина ќе го спречи премиерот на Њу Делхи во живо да ги пречека кинескиот претседател Си Џинпинг, рускиот претседател Владимир Путин и неговиот пакистански колега Шехбаз Шариф.
Тројца лидери официјално го потврдија своето учество, а за рускиот претседател тоа ќе биде првото мултилатерално појавување по бунтот на Вагнер на Евгениј Пригожин.
Односите меѓу Индија и Русија, историски се уште се силни, и покрај војната во Украина. Њу Делхи не ја осуди инвазијата на Москва, од која секогаш купувала оружје и најголеми количества нафта од почетокот на конфликтот.
Сепак, индиската одбрана веќе некое време ги диверзифицира своите добавувачи, а односите со Соединетите Американски држави станаа поблиски во последниве години, како што беше потврдено од неодамнешната посета на Моди на Вашингтон.
Со Кина, од друга страна, историските конкурентни односи се лоши веќе три години, или од судирот меѓу војниците што се случи на 15 јуни 2020 година во долината Галван, кој повторно го разгори деценискиот спор, и кој се уште не е решен, и покрај 18 рунди воени разговори, 13 состаноци на Оперативниот консултативен и координативен механизам за гранични работи (СМКЦ) и неколку состаноци меѓу министрите за надворешни работи, последната во мај во Гоа, на маргините на министерската ШОС.
Индискиот министер за надворешни работи, Субрахмањам Џаишанкар, неколку пати повтори дека односите не можат да се нормализираат доколку нема мир и спокојство во пограничните области. А во таа спорна област се проценува дека на секоја страна се распоредени околу 50.000 војници.
Помеѓу Индија и Пакистан, поделени по прашањето за Кашмир од нивното основање како независни земји, нема напредок, и покрај заложбите преземени во 2021 година од страна на генералните директори за воени операции да го почитуваат прекинот на огнот и другите договори и да отворат директна линија на комуникација да се обиде да ги надмине проблемите кои го попречуваат мирот.
Индија и Пакистан се последните држави кои и се приклучија на Организацијата, во 2017 година. Следна ќе биде Иран, кој во септември 2021 година стана земја набљудувач и во септември 2022 година го потпиша меморандумот за разбирање за обврските од пристапувањето, одобрен во ноември од страна на парламентот. Формализацијата на влезот на Иран се очекува да биде денес.
Индија покани уште две земји набљудувачи, Белорусија и Монголија. Според традицијата, како земја-гостин беше поканет и Туркменистан. Конечно, поканата беше упатена до шефовите на шест организации и тоа Обединетите нации, Асоцијацијата на нациите од Југоисточна Азија, Комонвелтот на независни држави, Организацијата на Договорот за колективна безбедност, Евроазиската економска унија и Конференција за Интеракција и мерки за градење доверба во Азија.
Според програмата објавена од индиското Министерство за надворешни работи, самитот ќе се фокусира на прашањето на безбедноста, но ќе се дебатира и за суверенитетот и територијалниот интегритет до економската и еколошката безбедност.
Уверувајќи ја својата посветеност на ШСО, индиската влада потсети дека досега била домаќин на 134 настани и состаноци, вклучително и 14 на министерско ниво, и дека воведе пет нови столбови на соработка: старт-ап и иновации, традиционална медицина, зајакнување на младите , дигитална инклузија и будистичко културно наследство.
Како дел од неговиот пресврт на чело на Организацијата, Индија го назначи Варанаси за главен град на културата и туризмот за 2022-23 година, беше домаќин на филмски фестивал и фестивал на милет во Мумбаи, промовираше неколку други културни иницијативи и дијалог.
Подготвено од М.Н.
About Author
