05.07.2023 Скопје
Низ Европа ова лето може да се очекува хаос на аеродромите со доцнења и одложувања на летови.
Луѓето кои сакаат да патуваат со авион во наредните месеци се предупредени за „предизвикувачко“ лето бидејќи се очекува контролата на воздушниот сообраќај да биде преоптоварена на многу клучни локации.
Европската организација за безбедност на воздушниот сообраќај Еуроконтрол го издаде ова предупредување на почетокот на летната сезона, предвидувајќи дека во следните осум недели ќе има околу 33.000 летови дневно низ Европа, што е зголемување за околу осум проценти во споредба со 2022 година.
Еуроконтрол соопшти дека се очекува „голем метеж“ во сообраќајот во повеќето денови во многу клучни региони за воздушниот сообраќај, што може да доведе до доцнење и одложување на летовите, како и употреба на подолги рути за да се избегнат пренатрупани области.
Се предвидува дека бројот на дневни летови ќе биде помал од рекордната 2019 година, но сега најмалку два фактори влијаат на преоптоварувањето на центрите за контрола на летање.
Од 2019 година, бројот на контролори на летање е намален и многу делови од Европа се со недоволно персонал. За време на пандемијата Ковид-19, воздушниот сообраќај беше нагло намален, па многу искусни контролори на летот најдоа други работни места. Во меѓувреме, не се обучени доволно луѓе за работата за да се задоволи побарувачката.
Генералниот директор на Еуроконтрол, Раул Медина, кој рече дека „ова лето во Европа е предизвик“, укажа на уште еден проблем – помалку простор за воздушен сообраќај поради војната во Украина и воените потреби.
Тој рече дека зголемената воена активност го намалила расположливиот воздушен простор до 20 отсто, поради што некои контролни центри управуваат со многу повеќе сообраќај поради изменетите рути.
А постои и опасност од штрајкови.
Шефовите на авиокомпаниите рекоа дека штрајковите на контролорите на летање во Франција остануваат една од најголемите закани за летните воздушни патувања, што го нарушува сообраќајот не само во таа земја туку и низ Европа бидејќи летовите треба да се пренасочат кон други земји.
Авиосообраќајот низ Европа брзо се приближува до нивото пред пандемијата, а судејќи според Еуроконтрол, летото може да стане уште похаотично што укажува дека Белград и Загреб се меѓу градовите каде се очекува преоптоварување.
Европската агенција за воздухопловна безбедност предупреди на можни проблеми во седум клучни центри за контрола на летање во текот на јули.
Се очекуваат тешки товари во Атина и Ремс во повеќето денови, во Будимпешта во четврток, петок и сабота; во Варшава во петок, сабота и недела; во Никозија во петок.
Во Белград и Загреб, густ сообраќај се очекува во сабота на 8 и 15 јули.
Контролорите и планерите на летови се особено под притисок во Источна Европа. Поради војната во Украина и затворањето на воздушниот простор над Русија и Белорусија за западните авиони, многу заеднички рути меѓу Европа и Азија сега се недостапни.
На пример, авионите на рутата меѓу Хелсинки и Сингапур летаа четири часа над Русија. Сега на таа релација авионите прво треба да одат на југ до Бугарија, каде што треба да се борат за простор со летниот сообраќај меѓу Западна Европа и Турција.
Во исто време, туристичките центри во Европа се соочени со масовен број на туристи, посочувајќи дека Италија, Шпанија и Грција се на пат да забележат рекордна туристичка сезона, но не сите во тие земји се задоволни поради тоа.
Милиони Европејци и Американци го надоместуваат изгубеното време за патување за време на пандемијата од 2020 до 2022 година. Покрај тоа, се очекува милиони кинески туристи да ја посетат Европа ова лето и на есен по укинувањето на ограничувањата за патување во Кина.
Во Италија, на пример, веројатно ќе биде надминат рекордниот број на туристи и ноќевања поставен во 2019 година, пред пандемијата. Се предвидува дека бројот на посети во периодот од јуни до септември ќе биде поголем за 3,7 отсто во однос на истиот период во 2019 година и за 30 отсто повеќе од пред една деценија. Шпанските и грчките власти очекуваат и рекордна година.
Тие зголемувања се добредојден поттик за јужноевропските економии, кои во голема мера зависат од туризмот. Во Италија, повеќе од 10 проценти од економијата е поврзана со патувања и туризам. Во Шпанија е 15 отсто, а во Грција 19 отсто, покажуваат податоците на Светскиот совет за патувања и туризам.
Но, тамошните жители се почесто прашуваат колку можат да издржат, посочува Волстрит журнал, додавајќи дека поради незадоволството на мештаните, кај некои се предлагаат мерки за зауздување на ордите туристи.
Во Портофино, мало луксузно село на италијанската ривиера популарно кај меѓународниот џет-сет, полицијата ги казни луѓето што го блокираат пешачкиот сообраќај за да прават селфи. Венеција планира да воведе плаќање за влез во градот во најпрометните денови од годината во 2024 година, соопштија од кабинетот на градоначалникот.
Во Барселона, жителите закачуваат табли на кои пишува „туристите се терористи“, додека во Атина луѓето се жалат на зголемените кирии поради се повеќе луѓе кои издаваат станови преку Airbnb.
Зголемениот број туристи, покрај гужвите на аеродромите, плажите и морските шеталишта, доведе до уште еден проблем – скок на цените.
Според Алианц Партнерс, кој, меѓу другото, обезбедува услуги за патничко осигурување, се очекува бројот на Американци кои патуваат во Европа ова лето да се зголеми за 55 отсто во споредба со минатогодишните бројки – кои веќе беа за неверојатни 600 отсто повисоки отколку во 2021 година.
Целата таа побарувачка предизвика скок на цените – и за авионските билети и за хотелите.
Според American Express Global Business Travel, цените на хотелите во Европа ќе забележат најголем раст во текот на 2023 година.
Летното лудило во Европа веќе започна во јуни, истакнувајќи дека многу европски центри биле преполни со туристи со распродадени хотели, преполни музеи и ресторани, особено во градовите како Барселона, Рим и Париз.
Подготвено од А.Ѓ.