30.06.2023 Скопје
Вообичаено е верувањето дека пневмонијата е предизвикана од студеното време и многу луѓе се предупредуваат особено да не спијат на гол под. Во некои студени земји, дури има време кое го нарекоа „времето за пневмонија“, за кое времето наеднаш станува потопло во студената сезона. Токму во ова време тие луѓе се сметаат себеси за поранливи на развој на пневмонија.
Иако, една студија заклучи дека студеното време може да ја зголеми посетата на болницата за пневмонија и дека топлото време може да биде заштитено, но факт е дека пневмонијата всушност е предизвикана од патогени.
Според статистичките податоци на СЗО за 2019 година, пневмонијата е одговорна за 14 отсто од сите смртни случаи на деца под 5 години, убивајќи 740 180 од нив во 2019 година што ја прави најголемиот поединечен заразен убиец на деца на глобално ниво.
Пневмонијата е една од акутните респираторни инфекции кои ги зафаќаат белите дробови. Кога се вдишува патогенот (било кој организам што предизвикува болест), тој се заглавува во воздушните кеси на едното или двете бели дробови каде што се воспалуваат и ги тера воздушните кеси да се полнат со течност или гној што резултира со кашлица со флегма или гној, треска, треска. и отежнато дишење.
Општо земено, причината за пневмонија може да биде широко класифицирана во две:
– Каде е стекната – од различни места кои се сумирани во:
– Пневмонија стекната од заедницата – ова е пневмонија добиена надвор од болница.
– Пневмонија поврзана со здравствената заштита – ова е пневмонија стекната во здравствените установи.
– Аспирациона пневмонија – Ова е од вдишување работи како храна, плунка или повраќање во белите дробови.
Каков тип на патоген го предизвикува – Различни организми, вклучувајќи бактерии, вируси и габи, можат да предизвикаат пневмонија.
Кај повеќето возрасни, знаците и симптомите се само благи и полоши умерени, но кај некои други, како кај постарите лица над 65 години и оние со одредени здравствени проблеми и ослабен имунолошки систем, тие исто така може да имаат тешки симптоми исто како што се гледаат кај децата две години и подолу.
Некои вообичаени знаци и симптоми на пневмонија се: болка во градите при вдишување и издишување, конфузија или промени во менталната свест (кај возрасни 65 години и постари), кашлица, која може да биде продуктивна на флегма, треска, потење и тресење треска, замор , пониска од нормалната телесна температура (кај возрасни постари од 65 години и луѓе со слаб имунолошки систем), гадење и повраќање или дијареа и тешкотии во дишењето.
Вирусната и бактериската пневмонија имаат скоро иста презентација, иако вирусната пневмонија може да има повеќе симптоми, а отежнато дишење е повеќе поврзано со вирусна пневмонија кај децата. Пневмонијата се дијагностицира кај деца помали од пет години кога се манифестираат само со кашлица или со отежнато дишење, не нужно со треска, туку со брзо дишење или долен граден ѕид (ова е кога градниот кош, наместо да се шири при вдишување попрво се повлекува или влегува).
Пневмонијата може да биде блага во презентација која се карактеризира со треска, кашлица и отежнато дишење, а понекогаш и тешка, карактеризирана со сепса и респираторен дистрес. Тежината на симптомите е директно поврзана со интензитетот на локалниот и системскиот имунолошки одговор кај секој пациент.
Кај постарите лица, особено оние над 65 години, како и кај луѓе со здравствени проблеми или ослабен имунолошки систем, пневмонијата може да се манифестира со посуптилни симптоми, но може да заврши со тешки последици, исто како што се гледа кај децата од две години и помалку.
Патогените се шират од некој со пневмонија на инаку здрава личност преку многу начини, кои вклучуваат:
Вдишување на инфекцијата – кога пациент со пневмонија кашла или кива, а друго лице ги вдишува заразените честички. Ова е поверојатно кога луѓето се во близок контакт едни со други.
Преку уста или очи – кога површината на која заразено лице кашлало или кивало е допрено од друго лице или кога лице со инфекција кашла во раката, а потоа се ракува со друго лице, второто лице може да се зарази ако допрете им ја устата или очите без да ги миете рацете.
Честото миење раце е единствениот најефикасен начин за спречување на ширење на вируси и бактерии. Неопходно е да се мијат рацете пред јадење, по користење на бања, откако ќе допрете некој друг, пред да ги посетите луѓето ранливи на пневмонија и по враќањето дома по излегувањето во јавност.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
