28.06.2023 Скопје
Светска банка соопшти дека и покрај напредокот во претходната деценија, на Црна Гора и треба нова стратегија за одржлив раст бидејќи ако продолжи со стапките на раст пред кризата со корона, на земјата ќе и требаат 40 години за да го изедначи просечното ниво на приход на граѓаните со нивото во Европската унија.
Ова го кажаа претставници на таа банка во Подгорица при презентацијата на економскиот меморандум за Црна Гора – „Кон стратегија на одржлив раст“, модел заснован на продуктивност, човечки капитал и зачувување на природните ресурси.
Шефот на канцеларијата на Светска банка за Црна Гора, Кристофер Шелдон, истакна три клучни области на овој модел, „отстранување на регулаторните пречки за раст и влез на компаниите на пазарот, користење на трговијата за да им се овозможи на компаниите пристап до нови пазари и технологии, ослободување на потенцијалот на човечкиот капитал на Црна Гора преку создавање еднакви можности“.
Доколку Црна Гора усвои реформи и го забрза растот за четири или пет проценти годишно, како што рече економистот на Светска банка Милан Лакиќевиќ, предвидениот рок може да се скрати и приходите на граѓаните да го достигнат нивото на ЕУ за 15 години.
Како што се наведува во соопштението на Светска банка, „промовирањето на конкуренцијата преку елиминирање на рестриктивните регулативи во услужниот сектор би можело да ја зголеми годишната стапка на раст на Црна Гора за приближно 0,4 отсто, што би го намалило времето потребно за достигнување на нивото на приход во ЕУ до 13 години“.
Високиот економист на Светска банка, Марк Шифбауер, додаде дека претходната стратегија за раст на Црна Гора во голема мера се потпираше на привлекување големи инвестициски проекти во секторите транспорт, енергија и туризам.
„Иако ова доведе до привремено проширување на градежната индустрија, тоа често не беше придружено со раст на продуктивноста, што резултираше со ограничени долгорочни придобивки и зголемена чувствителност на надворешни шокови“, рече Шифбауер.
Во соопштението се посочува дека според анализата направена за потребите на извештајот, стагнацијата на растот на продуктивноста настанала поради неефикасноста на пазарот во услужните сектори, кои сочинуваат над 70 отсто од БДП на Црна Гора.
Се наведува, меѓу другото, дека стратегијата за одржлив раст е особено важна за туризмот, бидејќи таа е главниот двигател на растот во Црна Гора.
Се нагласува дека многу политики за раст на туризмот поттикнуваат севкупен раст на продуктивноста, односно „решавање на дефицитот на квалификувана работна сила и инфраструктура и доследно спроведување на политиките“.
„Продуктивноста на компаниите од областа на туризмот е всушност сè уште ниска, што укажува на неискористениот потенцијал за раст во тој сектор“, се наведува во извештајот.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
