21.06.2023 Скопје
Финансирањето за чиста енергија во економиите во развој и во подем, со исклучок на Кина, мора да се зголеми седум пати во рок од една деценија, ако глобалното затоплување сака да се ограничи на толерантни нивоа, објави Меѓународната агенција за енергија (ИЕА).
За да се одржат во игра целите за климатската температура во Париз, годишните инвестиции за енергија од нефосилни горива во овие земји ќе треба да скокнат од 260 милијарди долари на речиси 2 трилиони долари, се вели во извештајот на меѓувладината агенција.
„Финансирањето на чиста енергија во светот во развој и во развој е грешката за постигнување на меѓународните климатски цели“, изјави извршниот директор на ИЕА, Фатих Бирол.
Извештајот доаѓа во пресрет на дводневниот Самит за нов глобален финансиски пакт во Париз, кој се обидува да ја поттикне поддршката за обновување на архитектурата од средината на 20 век што ги регулира финансиските текови од богатите кон земјите во развој.
Забрзувањето на транзицијата од валкана во чиста енергија и помагањето на глобалниот југ да се справи и да се подготви за разорните климатски влијанија се високо на агендата на самитот.
Практично сите од речиси 800 милиони луѓе немаат струја и 2,4 милијарди без пристап до чисти горива за готвење се во сиромашните и земјите во развој.
Според сегашните трендови на политиката, една третина од порастот на употребата на енергија во овие нации во следната деценија ќе биде исполнета со согорување на фосилни горива, главниот двигател на глобалното затоплување, предупреди ИЕА.
„Инвестициите во чиста енергија постепено се зголемуваат — ова е добра вест“, рече Бирол.
„Лошата вест е дека повеќе од 90 отсто од тоа зголемување на чистата енергија од Парискиот договор во 2015 година доаѓа од напредните економии и Кина. Само 10 отсто доаѓаат од земјите во развој и земјите во развој“, додаде тој.
Со вклучена Кина во пресметката, приватните и јавните пари што се прелеваат во обновливи извори и други форми на јаглеродно неутрална енергија ќе треба да се зголемат повеќе од тројно од 770 милијарди долари во 2022 година на околу 2,5 трилиони долари годишно до почетокот на 2030-тите.
Инвестициите мора да останат на тие нивоа до средината на векот за да помогнат да се задржи просечната температура на површината на Земјата „добро под“ два Целзиусови степени и 1,5 Целзиусови степени ако е можно, обврзувачките и аспиративните цели на Парискиот договор за климата, соодветно.
Потенцијалот за брзо засилување на обновливата енергија постои, според извештајот.
Најмалку 40 проценти од глобалното сончево зрачење што допира до планетата слетува на субсахарска Африка, а сончевата енергија сега е најевтиниот извор за производство на електрична енергија во речиси целиот свет.
А сепак, речиси десет пати повеќе соларни PV капацитет беше инсталиран минатата година во Кина – околу 100 GW – отколку низ целиот африкански континент.
„Сончевата субсахарска Африка генерира помалку соларна електрична енергија од Холандија“, истакна Бирол.
Според извештајот, две третини од финансиите за проекти за чиста енергија во економиите во развој и во развој, со исклучок на Кина, ќе треба да доаѓаат од приватниот сектор.
Денешните 135 милијарди долари годишно приватно финансирање за чиста енергија во овие економии мора да пораснат на околу трилион годишно во следната деценија.
За да се исполнат и климатските и целите за одржливост, инвестициите во чиста енергија во економиите во развој и во развој треба да се концентрираат во четири области, според ИЕА.
Нешто повеќе од една третина треба да оди во генерирање со ниски емисии, главно соларни и ветерни. Потребна е уште една третина за да се подобри ефикасноста во секторите за крајна употреба, како што се ладењето и електричниот транспорт.
Една четвртина е потребна за електричните мрежи и капацитетот за складирање, додека нешто помалку од 10 проценти се наменети за горива со ниски емисии и таканаречениот јаглерод, зафаќање и складирање (CCS), кој го отстранува CO2 од издувните гасови на централите на гас или јаглен и тешката индустрија,
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
