26.05.2023 Скопје
Нискостепената островска држава Тувалу во Тихиот Океан е меѓу најранливите земји во светот кога станува збор за влијанијата од климатските промени, особено зголемувањето на нивото на морето.
Висока делегација предводена од специјалниот пратеник Самуелу Лалониу е во посета на Женева, Копенхаген, Париз и Берлин, за да се состане со високи владини претставници, претставници на ОН и граѓанското општество, и да разговара за итната потреба од климатски активности.
Главниот претставник рече дека неговиот дом се соочува со закана целосно да исчезне.
„Се бориме со прашањата за бездржавјанство, суверенитет, ризикот од губење на нашиот начин на живот, нашите права. Мислам дека има потреба луѓето да ги разберат човечките аспекти, човечкото лице на климатската криза“, рече Лалониу.
Пацифичките острови се соочуваат со некои од најтешките и најнепосредните ризици поврзани со климатските промени. Според Геолошкиот институт на САД, многу острови во Пацификот имаат максимална надморска височина од 3-5 метри.
Националната климатска проценка на САД од 2012 година даде сценарија за глобално зголемување на нивото на морето кои се движеа од 0,2 метри до 2,0 метри до 2100 година, ставајќи ги островите како Тувалу цврсто во опасност.
„Како атолски нации, времето не е на наша страна – тотално поплавување во текот на векот. И ако сме сериозни за порастот на нивото на морето, треба да го решиме проблемот на изворот“, рече Лалониу, нагласувајќи, „фосилното гориво е најголемото извор на климатска криза и пораст на нивото на морето“.
Лалониу рече дека една од непосредните последици од заканите со кои се соочуваат островјаните е тоа што луѓето на крајот донеле одлука да заминат.
„Луѓето мигрираат. Тоа е приватна одлука, не е политика на владата дури и да размислува за релокација. Но, јасно е дека има луѓе кои мигрираат од различни причини – бараат образование за своите деца. Но, секако има луѓе кои мигрираат затоа што изгубиле земја поради до крајбрежната ерозија. И воопшто, неизвесноста поради влијанијата на климатските промени“, објасни тој.
Владата на Тувалу им помагаше на луѓето да ги подобрат своите вештини за да можат да бараат можности на друго место.
Мелиорацијата е една од стратегиите што островската држава ги користи за да се справи со зголемувањето на нивото на морето.
„Наш приоритет сега е да изградиме отпорност и да го подобриме нашиот капацитет за прилагодување“, рече Лалониу. Тој, исто така, ја истакна работата што се прави за враќање на крајбрежната област како дел од проектот за Зелен климатски фонд.
„Тој проект ќе додаде околу 10 отсто од постојната површина погодна за живеење“, рече Лалониу, додавајќи дека според него тоа е единствената „одржлива опција“ да остане на островот.
„Има некои други опции што ги преземаме во однос на отпорноста, но најважно е сега каде можеме да ја подигнеме земјата и да ја вратиме назад“, рече Лалониу.
Претставникот рече дека меѓународната заедница треба да знае дека островите Тувалу се соочуваат со многу реална можност за губење на територијата и ја истакна улогата што Германија ја игра во разговорите за климата.
„Морате да разговарате со луѓе кои можат да направат разлика. И Германија е секако важен партнер во ова. И со помошта што можеме да ја добиеме од Германија… тоа би било нешто што другите го следат“, рече Лалониу.
Друго клучно прашање што делегацијата сака да го реши е обезбедувањето договор за постојани поморски граници без оглед на тоа дали имало промени на нивото на морето.
„Јасно го кажавме нашиот случај, не само Тувалу, туку и како регион, каде што повеќе би сакале да имаме постојани основни линии, поморски основни линии, без оглед на порастот на нивото на морето. Значи, тоа се дискусии во меѓународните правни форуми, вклучително и ОН. Побаравме од нашите развојни партнери, нашите пријатели, како Германија, да ни помогнат во дискусијата“, истакна претставникот.
Лалониу рече дека конкретното барање што го поставува островот е земјите да се држат до целта 1,5 според Парискиот договор, кој има за цел да го ограничи затоплувањето на Земјата на 1,5 степени Целзиусови.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
