04.05.2023 Скопје
Новото рангирање на еколошката групација Гринпис покажа дека Даблин, Лондон, Амстердам и Париз се меѓу најскапите и најкомплицираните главни градови во Европа за купување билети за јавен превоз.
Рангирањето беше предводено од градот Луксембург, главниот град на Малта, Валета и главниот град на Естонија, Талин, кои освоија највисока можна оценка благодарение на нивната понуда за бесплатен јавен превоз.
Студијата, објавена во текот на вчерашниот ден, ги испита трошоците и леснотијата на патувањето со јавен превоз низ 30 европски земји. Покрај градовите, зелената невладина организација ги рангираше земјите според нивните билети за јавен превоз.
Во студијата се наведува дека зајакнувањето на пристапот до прифатлив јавен превоз „ќе ја намали нашата зависност од фосилните горива и нашите емисии на стакленички гасови, ќе го подобри квалитетот на нашата животна средина и ќе им помогне на луѓето да се справат со зголемените цени на енергијата“.
При рангирањето беа користени четири критериуми:
– Едноставноста на системот за издавање билети, како на пример дали билетот покрива различни начини на јавен превоз и се применува во различни региони;
– Цената и достапноста на долгорочните билети;
– Обезбедени попусти за социјално загрозените групи, како што се студенти, стари лица и невработени;
– Стапката на ДДВ која се применува на билетите.
Бугарија се најде на дното на табелата со 30 земји, со Хрватска на 29-то место, а потоа следат Грција, Норвешка и Летонија.
Луксембург и Малта, двете нации со помалку од еден милион жители кои нудат бесплатен јавен превоз, се најдоа на првото и на второто место соодветно.
И покрај лошата состојба на ирската престолнина, островската држава се снајде подобро во целина, достигнувајќи ја 13-та позиција.
Покрај цената, за која беше утврдено дека е втора највисока зад Лондон, Даблин беше казнет поради недостаток на месечен билет за јавен превоз кој важи за сите видови транспорт. Додека се достапни месечни претплати за автобуси, трамваи и возови, тие мора да се купат одделно.
Амстердам, кој често се одржува како зелен пример, не успеа да импресионира на рангирањето, достигнувајќи ја 28-та позиција, вториот најнизок град во ЕУ. Холандскиот главен град беше критикуван за високата годишна цена на билетот, која изнесува 1001 евра.
Авторите на студијата, исто така, забележаа дека додека негувателите на лицата со посебни потреби можат бесплатно да патуваат во Амстердам, оние со попреченост не можат.
Француската престолнина, 27-ма на листата, изгуби поени за годишната цена на билетот (925 евра), а долгорочните билети беа достапни само за поголемиот регион Ил-де-Франс, наместо на возачите да им се обезбеди поевтина опција.
Бугарија не успеа да освои ниту еден поен на рангирањето на земјата, додека Хрватска и Грција освоија само по два поени.
Бугарија и Хрватска беа критикувани за примената на стандардната стапка на ДДВ за билетите за јавен превоз, истата стапка што ја истакнаа авторите на студијата, се применува и за луксузните стоки.
Поените на Хрватска и беа доделени за пилот проект кој нуди бесплатен превоз за учениците од основните и средните училишта и им обезбедува на украинските бегалци бесплатно патување со воз.
Освен привременото намалување на ДДВ на билетите за јавен превоз, се вели дека Грција не понудила „ништо друго важно за да добие поени во ова рангирање“.
Сепак, Атина, која беше рангирана на 9-то место во рангирањето на градовите, беше пофалена затоа што им понуди на невработените бесплатно патување.
Покрај градовите кои целосно се откажаа од трошоците, чешкиот главен град може да се пофали со најевтиниот билет за јавен превоз од анализираните европски главни градови. Годишниот билет во Прага од 156,62 евра му помогна на градот да освои 98 поени. Сепак, оваа ниска цена е резервирана за локалното население, а од нерезидентите се бара да издвојат 334,69 евра за годишен билет.
Словачкиот главен град Братислава, кој има годишен билет од 199 евра, освои 91 поен. Студентите, старите лица и лицата со попреченост добиваат попуст од 50%. Одразувајќи го нејзиното појавување од зад железната завеса, земјата нуди бесплатно патување на поранешните политички затвореници и борците на антикомунистичкиот отпор.
Австрија ја освои бронзата на рангирањето на земјата, главно благодарение на воведувањето на „климатски билет“, кој се однесува на сите средства за јавен превоз низ целата земја. Сепак, Гринпис се спротивстави на цената од 3 евра на ден, тврдејќи дека таа „не е прифатлива за сите“.
Германија во понеделникот воведе месечен билет за јавен превоз од 49 евра и беше пофалена како „го отвора патот за климатски билети во Европа“.
Гринпис ги повикува европските влади да воведат евтини билети за јавен превоз кои ги покриваат сите форми на масовно патување низ Европа за да ги намалат емисиите од транспортот. Ова ќе и помогне на Европа, се тврди, да ги исполни своите климатски цели и истовремено да ја зајакне поврзаноста.
Институциите на ЕУ треба да помогнат да се подготви таков билет, при што Европската комисија ќе обезбеди насоки.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
