04.05.2023 Скопје
Новите податоци на Светската банка покажуваат дека Албанките поминуваат 25 години од својот живот во одгледување деца и неплатена работа како грижа за членовите на семејството и домашни работи.
Во неодамна објавениот извештај се наведува дека ова високо ниво на оптоварување доведува до тоа жените да бидат помалку ангажирани на пазарот на трудот, што пак ги повредува семејните приходи и нивото на сиромаштија. Доколку овој товар подеднакво се делеше меѓу другите членови на семејството, особено сопругот, семејниот приход би бил поголем поради платата и повисоките пензии.
Жените остануваат да го носат лавовскиот дел од домашните обврски, особено во руралните области каде што живее повеќе од 40 отсто од албанското население и каде сиромаштијата е поголема.
Податоците во 2020 година покажаа дека Албанките поминуваат околу 22 отсто од својот ден на неплатена работа, во споредба со само 3,47 отсто, односно 43 минути за мажите.
Ако се земе предвид дека просечниот вработен Албанец работи 47 часа неделно, тоа одговара на жените кои работат најмалку 40 часа месечно, речиси цела работна недела, бесплатно.
Во земјите на ЕУ, жените поминуваат околу 4,5 часа дневно на неплатена работа наспроти 2,5 часа за мажите. Во Албанија, тоа се зголемува на над 6,5 часа за жените и паѓа на помалку од еден час за нивните машки членови на семејството.
Иако нема родови разлики во образовните достигнувања во Албанија, при што жените често ги надминуваат мажите академски, жените имаат пониска стапка на учество во работната сила. Податоците од канцеларијата на ОН во Албанија покажаа дека 72,1% од жените учествуваат на работа, во споредба со 88,3% од мажите, што е несовпаѓање од 16,2%, што се смета за значајно.
Според наодите од Глобалниот извештај за родовиот јаз за 2020 година, ќе бидат потребни само 100 години за да се постигне еднаквост со сегашното темпо. Но, постои уште едно истакнато прашање предизвикано од нерамнотежата во родовите улоги и можности.
Албанија е на прво место во светот по процентот на жени-министри во владата, бидејќи 12 од 18 се жени-министри и 42-ра во однос на жените заменички во собранието. Но, застапеноста на локално ниво е загрижувачка. На локалните избори во 2019 година, жените освоија 44% од местата во општинските совети и само осум од 61 општина, само 13%.
Постојаниот координатор на ОН за Албанија, Фиона МекКлуни, ги повика политичките партии да продолжат да ја промовираат застапеноста на жените на локално ниво и строго да ја спроведуваат родовата квота од 50% за кандидатските листи за членови на општинските совети.
Конкретно, ОН повикаа на зголемување на бројот на жени кандидати за функцијата градоначалник. Сепак, само 15 од 144 кандидати за функцијата градоначалник (10,4%) се жени, што е помала бројка во споредба со процентот на жени кандидати на локалните избори во 2019 година.
Премиерот Еди Рама рече дека се направени обиди за спроведување на родови квоти на локално ниво, но во некои области едноставно нема доволно жени кои се подготвени или способни да се кандидираат за јавни функции.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
