08.04.2023 Скопје
Сигурно ви се случило да почувствувате некој одамна заборавен мирис, кој со брзина на светлината ве враќа во библиотеката на спомените. Да речеме свежо испечени колачиња, чиј мирис ве потсетува на детство или парфем на личност, мирис на нови страници од книга на драго место и слично.
На оваа тема беа спроведени бројни студии, кои користеа неколку различни пристапи.
Една од првите беше студија предводена од д-р Рејчел Херц на Универзитетот Браун во 2004 година. Херц и нејзините колеги откриле дека група од пет жени покажале поголема мозочна активност кога помирисале парфем со кој поврзуваат позитивно сеќавање отколку кога помирисале парфем што никогаш претходно не го помирисале. Активноста на мозокот поврзана со незаборавниот парфем беше исто така поголема од онаа што се појави кога ги видоа шишенцата со парфем.
Неодамна, во друга студија од 2013 година, истражувачите повторно открија поголема активност на мозокот поврзана со мирисот отколку со видот. Клиничките студии на случај, исто така, ги поврзаа мирисите со силните негативни емоции, врска што може да игра значајна улога во придонесот за посттрауматско стресно нарушување.
Рецепторите, или светилките, испраќаат сигнали за мирис од вашиот нос до основата на вашиот мозок и имаат директни врски со амигдалата, област на мозокот одговорна за обработка на емоции, и хипокампусот, област поврзана со меморијата и сознавањето.
Невронаучниците известуваат дека оваа тесна физичка врска помеѓу мозочните региони поврзани со меморијата, емоциите и нашето сетило за мирис може да објасни зошто нашиот мозок учи да ги поврзува мирисите со одредени емоционални спомени.
Повеќето мириси кои нашиот мозок ги памети доаѓаат од детството. Тогаш се среќаваме со најмногу нови мириси и на тој начин тие остануваат запишани во нашата мозочна меморија.
Подготвено од А.Ѓ.