25.04.2023 Скопје
Според извештајот на глобалната компанија за анализа на податоци Fitch Solutions Country Risk & Industry Research, светот наскоро ќе се соочи со најлошиот недостиг на ориз што е забележан во последните децении.
Во извештајот се проценува дека недостигот на ориз за 2023 година ќе изнесува приближно 8,7 милиони тони, што може да предизвика катастрофа за милијардите луѓе кои се потпираат на основните култури.
Според National Geographic, околу 3,5 милијарди луѓе, од Латинска Америка до Азија и делови од Африка зависат од оризот за да ги задоволат поголемиот дел од нивните потреби за исхрана.
За жал, прогнозираниот дефицит на ориз, најверојатно, ќе ја зголеми цената на прехранбената стока, според Чарлс Харт, аналитичар на Fitch Solutions.
„На глобално ниво, најочигледното влијание на глобалниот дефицит на ориз беа, и сè уште е, децениските високи цени на оризот“, објасни Харт.
Fitch Solutions објави дека просечната цена на оризот ќе остане на 17,30 по стотина тежина или cwt – посебен вид единица што се користи за мерење на стоки како ориз, челик или добиток – и ќе се намали само на 14,50 по cwt во 2024 година.
„Со оглед на тоа што оризот е основна прехранбена стока на повеќе пазари во Азија, цените се главна детерминанта за инфлацијата на цената на храната и безбедноста на храната, особено за најсиромашните домаќинства“, рече Харт.
Има многу причини за недостигот на ориз оваа година, а како и сè денес, тој е силно погоден од војната во Украина, како и од климатските промени.
Руските санкции за нивната инвазија на Украина во февруари 2022 година се насочени кон пратката на неколку клучни состојки потребни за производство на вештачки ѓубрива, што за возврат ги турна неопходните земјоделски производи на високи цени.
Сепак, вистинскиот проблем што го мачи производството на ориз оваа година е големиот ефект што климата и временските услови ги имаат врз водечките светски нации кои произведуваат ориз.
Во втората половина на минатата година, делови од обработливо земјиште во најголемиот светски производител на ориз, Кина, беа погодени од обилни летни монсунски дождови и поплави.
Користејќи ги податоците собрани од групата за климатска и земјоделска анализа Gro Intelligence, врнежите во најважните кинески провинции за производство на ориз, Гуангкси и Гуангдонг, се втори највисоки во последните две децении.
Пакистан е уште еден голем производител на ориз кој страдаше од големи проблеми поврзани со производството поради катастрофалните поплави што ги доживеа земјата во 2022 година.
„Со оглед на тоа што влијанието на летните поплави се покажа како уште полошо од првично предвиденото, проценката за производство на ориз за 2022/23 година е намалена на 6 милиони тони“, се вели во декемвриската изјава на американската Странска земјоделска служба за пакистанското производство.
Сепак, не сите се загрижени за претстојниот недостиг на ориз. Тод Хултман е аналитичар на податоци во Мрежата за пренос на податоци и Dataline (DTN) и тој верува дека стравот од глобален недостиг на ориз може да биде малку претеран.
„Современите цени на грубиот ориз овде во САД се тргуваа помеѓу приближно 16 и 18 долари по стотка тежина за една година. Опсегот на цени е на највисоко ниво во последните три години, но цените сè уште не покажуваат знаци на драстичен недостиг“, истакна Хултман.
По внимателно разгледување на најновите податоци од проценките на крајните залихи на американското Министерство за земјоделство за светскиот ориз, Хултман заклучи дека проблематичните залихи на ориз се поблиску до најниските што биле во последните 5 години, наместо 20-те.
Подготвено од А.Ѓ.