27.04.2023 Скопје
Комисиите за животна средина и индустрија на Европскиот парламент гласаа за поамбициозни правила на ЕУ за ограничување на емисиите на метан од енергетскиот сектор, вклучително и нова одредба која ги обврзува увозниците на енергија да ги исполнуваат истите стандарди од 2026 година.
Предложената регулатива на ЕУ за метан беше одобрена од пратениците со големо мнозинство – 114 гласа „ЗА“, 15 „ПРОТИВ“ и три „ВОЗДРЖАНИ“.
Нацрт-текстот сега ќе биде поднесен на гласање на пленарното собрание на 8-11 мај, отворајќи го патот за преговори со земјите-членки на ЕУ за финализирање на законот во наредните месеци.
Метанот е моќен стакленички гас, втор само по јаглерод диоксидот во неговиот севкупен придонес во климатските промени и е одговорен за 30% од порастот на глобалните температури.
Според Меѓународната агенција за енергетика, метанот може да истече од инфраструктурата на фосилни горива за време на екстракција и транспорт на нафта, јаглен и гас, што претставува 40% од вкупните емисии на метан што се припишуваат на човековата активност.
За да се реши ова, Европската комисија поднесе предлог во декември 2021 година со цел да се намалат емисиите на метан од секторот на фосилни горива.
Сепак, во тоа време се воздржуваше од проширување на правилата на увозниците, велејќи дека е потребна дополнителна анализа пред тоа да се направи.
Со вчерашното гласање, Европскиот парламент се обиде да го поправи ова. Почнувајќи од 2026 година, увозниците на јаглен, нафта и гас ќе треба да покажат дека ги исполнуваат истите барања, додека увозот од земји со споредливи закони ќе биде изземен.
„Бидејќи Европа увезува повеќе од 80% од фосилните горива што ги согорува, од суштинско значење е да се прошири опсегот на овие правила на увоз на енергија“, рече пратеникот на Зелените, Јута Паулус, претседател на парламентот за нацрт-регулативата.
„Без амбициозни мерки за намалување на емисиите на метан, Европа ќе ги пропушти своите климатски цели, а вредната енергија ќе продолжи да се троши“, рече Паулус.
Членовите на Европскиот парламент, исто така, гласаа за наметнување почести истражувања за откривање и поправка на истекување во споредба со она што Комисијата првично го предложи во својот нацрт. Според текстот на Парламентот, операторите со гасна инфраструктура мора да ги заменат или поправат сите компоненти што истекуваат метан веднаш по откривањето или во рок од најмногу пет дена.
Индустриската групација Еурогас беше задоволна од гласањето на Парламентот, велејќи: „Се чини дека регулативата за метанот се движи во вистинската насока“.
„Еврогас бараше акција за ова некое време и, генерално, задоволни сме што го гледаме тоа заедно“, рече Бронаг О’Хаган од Еурогас, нагласувајќи дека Парламентот успеал да ги земе предвид спецификите на различни делови од синџирот на вредност.
Зелените активисти и индустриските групи, исто така, го поддржаа ставот на Парламентот за правилата за метан.
Фондот за заштита на животната средина Европа, непрофитна групација, ја поздрави нацрт-регулативата како „прва од ваков вид“ за намалување на емисиите на метан во енергетскиот сектор и го поздрави проширувањето на нејзиниот опсег на увоз како „чекор во вистинската насока“. .
Намалувањето на истекувањето на метан ширум светот може да помогне да се надополнат краткорочните недостатоци во енергијата за Европа, а истовремено да се намалат глобалните емисии, што би било „победа за планетата“, додаде Работната група за чист воздух (CATF), еколошка група. која започна во САД.
„Ги разгледуваме некои од најдобрите мерки за нафта и гас за метан во светот – ако можеме да ги префрлиме на линијата“, рече Алесија Вироне од CATF. „Вреди да се бориме за влијанието во однос на намалувањето на краткорочното затоплување и поставувањето на важни преседани за ублажување на метанот да се интегрира во глобалната трговија со фосилни горива“, додаде таа.
Претстојат тешки разговори со земјите-членки на ЕУ
Но, додека Парламентот, невладините организации и европската гасна индустрија изгледаат на иста страна, земјите-членки на ЕУ имаат поинаков став.
Кога земјите на ЕУ го усвоија својот став за предложената регулатива за метан во декември минатата година, тие ги ослабнаа барањата за инспекции и правилата за вентилација и палење.
И Германија успешно додаде одредба со која се бара од Европската комисија да ги разгледа импликациите од проширувањето на регулативата на земјите што извезуваат во ЕУ како дел од следната ревизија на законот.
Според Паулус, претстојните преговори со земјите од ЕУ за финализирање на текстот ќе бидат „вистински предизвик“.
„Нашата загриженост секогаш доаѓа од преговорите со Советот кои обично се помалку амбициозни“, рече Мартин Хојсик, словачки пратеник од центристичката група „Обнови Европа“ и еден од ко-преговарачите за нацрт-регулативата.
„Потребни ни се сите три институции да се договорат за амбициозната регулатива за метан“, рече тој за EURACTIV по гласањето, нагласувајќи дека поправањето на истекувањето на метан од гасната инфраструктура „е силно и релативно евтино оружје за ублажување на климата и за обезбедување на нашата енергетска безбедност“, додаде Хојсик.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
