20.04.2023 Скопје
Најновите откритија на научниците покажаа дека гасот метан можеби не ја загрева Земјата толку многу како што се мислеше.
Метанот, моќен гас, апсорбира зрачење со долги и кратки бранови, со конкурентни ефекти врз климата и се испушта преку бројни човечки активности, вклучително и сточарството.
Досега се сметаше дека ја загрева атмосферата на Земјата 28 пати посилно од јаглерод диоксидот, но дека неговата апсорпција на сончевото зрачење високо во атмосферата ги менува облаците.
Најновото истражување на научниците покажа дека сончевата апсорпција на метан, наместо да додаде уште повеќе топлинска енергија во атмосферата, како што претходно се мислеше, предизвикува каскада од настани кои го намалуваат неговото севкупно затоплување за околу 30 проценти.
„Ова се навистина интересни и важни резултати“, вели климатологот Рејчел Бајром од Центарот за меѓународно истражување на климата во Осло.
Таа не беше вклучена во истражувањето, но вели дека метанот останува клучен гас на кој науката мора да се фокусира за да ги намали емисиите.
Најголемите извори на антропоген метан се употребата на фосилни горива, сточарството, одгледувањето ориз, депониите и согорувањето на биомаса, а научниците стравуваат дека затоплувањето може да предизвика топење на вечниот мраз во арктичките региони, што исто така може да доведе до зголемени емисии на метан, бидејќи микробите на почвата што ги консумираат мртов растителен материјал и ослободување на гас.
Гасовите на стаклена градина како метанот ги вршат своите најсилни ефекти со апсорпција на инфрацрвено зрачење „долг бран“ што се емитува од површината на планетата.
Научниците учат дека стакленички гасови, вклучувајќи го и метанот, исто така апсорбираат дел од сончевото зрачење со кратки бранови.
Меѓутоа, новата студија открива дека апсорпцијата на метанот со кратка бранова должина има спротивен ефект, а ова откритие се заснова на детална анализа на апсорпцијата на гасот на различни бранови должини.
Резултатот е „контраинтуитивен“, вели климатологот Роберт Ален од Универзитетот во Калифорнија Риверсајд, додавајќи дека тоа се случува поради начинот на кој апсорпцијата на метан со кратки бранови влијае на облаците во различни слоеви на атмосферата.
Кога метанот апсорбира зрачење со кратки бранови во средната и горната тропосфера, над околу три километри, дополнително го загрева воздухот – што доведува до помалку облаци во тој горен слој.
И бидејќи метанот апсорбира зрачење со кратки бранови високо, помалку од тоа зрачење продира надолу во долната тропосфера, што всушност ја лади долната тропосфера и доведува до повеќе облаци во тој слој.
Овие погусти облаци на ниско ниво рефлектираат повеќе од сончевото зрачење со краток бран назад во вселената – што значи дека помалку од ова сончево зрачење стигнува до површината на Земјата каде што се претвора во зрачење со долг бран.
Со апсорпцијата на метанот со кратки бранови, „очекувате затоплување на климатскиот систем. Но, овие прилагодувања на облаците всушност го надминуваат затоплувањето поради апсорпцијата, што доведува до ефект на ладење“, рече Ален.
Ален и неговите колеги ја изработија студијата користејќи компјутерски модел на климата на Земјата, и кога го презедоа традиционалниот пристап да ја разгледаат само апсорпцијата на метанот на долгите бранови, процениле дека гасот предизвикал затоплување од 0,2 Целзиусови степени уште од прединдустриското време. од вкупно затоплување од 1,06 степени.
Но, кога ја вклучија апсорпцијата на кратки бранови, придонесот на метанот за затоплување падна на околу 0,16 степени Целзиусови.
Освен што ја загрева планетата, се смета дека метанот ги зголемува и глобалните врнежи, поради поголемото испарување на водата со повисоки температури.
Подготвено од А.Ѓ.