25.04.2023 Скопје
Кога зборуваме за зависности, брзо се помислува на елементи како што се коцкање, алкохол или забранети супстанци, но, од која било причина, постојат две супстанции како што се мастите и шеќерот кои не се земаат предвид. Или не толку колку што треба.
Реалноста јасно покажува дека и шеќерот и мастите, консумирани во прекумерна количина, може да доведат до сериозни здравствени проблеми за луѓето.
Згора на тоа, една студија спроведена од Националната медицинска библиотека на Соединетите држави потврдува дека 14% од возрасните и 12% од децата се зависници од храна.
На проблемот со оваа зависност од храна укажува и самата студија, бидејќи повеќе од половина од храната што ја консумираат американските граѓани е ултра-обработена, односно приспособена така што телото реагира на мастите и шеќерите што ги содржи, ослободувајќи допамин.
Вонреден професор по психологија на Универзитетот во Мичиген, Ешли Геархард, укажува на ултра-обработената храна како одговорна за зависноста од масти и шеќери на милиони луѓе.
„Луѓето не сфаќаат дека, како и другите супстанции, шеќерот и мастите доведуваат до смрт што може да се спречи“, изјави Геархард.
Допаминот, невротрансмитерот што мозокот го ослободува кога прима сигнали за маснотии или шеќер кои влегуваат во телото, е клучниот елемент во оваа зависност.
Како и со лековите, допаминот го поканува телото да го повтори однесувањето што штотуку го направивме. Во овој случај, јадете ултра-обработена храна.
Колку е поголема количината на ослободениот допамин, толку повеќе пати дејството ќе се повторува и, според тоа, повеќе масти и шеќери ќе влезат во телото, со последиците што тоа ги подразбира.
И не, далеку од популарното верување, можеби поради збунетоста на неговото име, допаминот не го зголемува задоволството или чувството на задоволство.
Така, кога шеќерот и мастите доаѓаат во контакт со устата, тие ги активираат нејзините сензори и тие испраќаат порака до телото да го ослободи споменатиот допамин.
И како сензорите во устата да не се доволни, има и секундарни сензори во цревата кои ја испраќаат истата порака до мозокот да ослободи повеќе допамин во таа област.
Конзумирањето храна богата со шеќери и масти може да предизвика нивоа на допамин до 200% над препорачаните.
За да направите споредба, овие нивоа се оние што ги достигнува телото кога консумира никотин или алкохол, двете најчести зависности.
Во случај на нелегални супстанции, опсегот во кој се движи зголемувањето на допаминот осцилира помеѓу 300 и 1.000% над нормалното ниво.
Така, препораката на здравствените власти е умерено да се консумираат масти и шеќер, паралелно со урамнотежена и здрава исхрана.
Подготвено од А.Ѓ.