10.03.2023 Скопје
Нашиот опстанок на земјата е доведен во прашање загадувањето на воздухот, кое во комбинација со други форми на загадување предизвикува масивни климатски промени кои, доколку не се запрат, ќе доведат до радикални промени во нашето постоење во следните неколку децении.
Сега имаме и научна потврда за „количината“ на светот што моментално има нивоа на загаденост на воздухот што се штетни за здравјето на луѓето.
Благодарение на работата на научниците од Факултетот за јавно здравје и превентивна медицина на Универзитетот Монаш во Мелбурн, сега знаеме дека само 0,18% од земјата има нивоа на честички кои се сметаат за безбедни од Светската здравствена организација. Револуционерно и сурово истражување, кое уште еднаш ни покажува колку сме блиску до бездната.
Оваа престижна студија беше објавена во списанието The Lancet Planetary Health, а во целост беше спроведена од научници од Факултетот за јавно здравје и превентивна медицина на Универзитетот Монаш во Мелбурн, Австралија. Истражувањето се фокусира на загадувањето на воздухот, главната причина за проблемите со здравјето на луѓето.
Податоците се собираа две децении, од 2000 до 2019 година, така што ситуацијата денес би можела да биде уште полоша. Сепак, податоците открија мало намалување во Европа и Северна Америка, но се чини дека се зголемени во Јужна Азија, Австралија, Нов Зеланд, Латинска Америка и Карибите.
Проблемот е многу јасен: научниците велат дека во овие последни локации, загаденоста на воздухот на ниво на ситни честички во воздухот ги надминала праговите што се сметаат за безбедни за здравјето на луѓето во 70% од деновите што се следат.
На почетокот на студијата, имаше недостиг од станици за мониторинг на загадувањето на глобално ниво, но сега постои вистинска светска мапа на нивоа на честички. Студијата беше спроведена на иновативен начин, користејќи набљудувања за следење на квалитетот на воздухот, метеоролошки и сателитски детектори за загадување на воздухот, статистички методи и методи за машинско учење, со цел што е можно попрецизно да се проценат концентрациите на PM 2,5.
Како што објаснува Јуминг Гуо, кој го предводеше тимот: „Се фокусиравме на области каде изложеноста го надминува прагот од 15 микрограми на кубен метар (μg/m³), што се смета за безбедна граница назначена од Светската здравствена организација“.
Разгледувајќи ги податоците на глобално ниво, иако на глобално ниво имаше мало намалување на деновите со висока изложеност на PM 2,5, во 2019 година, во повеќе од 70 отсто од деновите, концентрациите на честички беа поголеми од 15 μg/m³. Особено во Јужна и Источна Азија, повеќе од 90% од деновите биле обележани со концентрации штетни за луѓето.
Во Австралија и Нов Зеланд има драматично зголемување на бројот на денови кога воздухот ги надминува границите за токсичност на Светската здравствена организација.
Оттука, истражувањето открива алармантни податоци кои треба да не натераат да размислиме за тоа како го водиме нашето постоење на оваа планета на која живееме сите. Со оглед на целиот свет, годишниот просек на загадувачки честички од 2000 до 2019 година беше 32,8 μg/m³ (15 е безбеден праг, повторуваме).
„Најдобрите“ вредности се забележани во Австралија и Нов Зеланд (8,5 μg/m³). Анализирајќи ги наодите, во 2019 година, само 0,18% од површината на земјата може да се смета за безбедна во однос на загадувањето на воздухот.
Зборувајќи директно за човековото здравје, што на крајот на краиштата е она што е важно во оваа студија, само 0,001% од светската популација беше поврзана со годишни нивоа под упатствата.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
