ASTEROID123

23.03.2023 Скопје

Две органски соединенија неопходни за живите организми се пронајдени во примероците земени од астероидот Рјугу, поткрепувајќи ја идејата дека некои состојки клучни за доаѓањето на животот пристигнале на Земјата на карпите од вселената пред милијарди години.

Научниците рекоа дека откриле урацил и ниацин во карпите добиени од вселенското летало Хајабуса2 на Јапонската вселенска агенција од две локации на Рјугу во 2019 година. Урацил е еден од хемиските градбени блокови за РНК, молекула која носи упатства за градење и работа живи организми. Ниацин, исто така наречен витамин Б3 или никотинска киселина, е од витално значење за нивниот метаболизам.

Примероците од Рјугу, кои изгледаа како темно-сиви урнатини, беа транспортирани 250 милиони км назад до Земјата и вратени на површината на нашата планета во запечатена капсула што слета во 2020 година во оддалечениот крај на Австралија за анализа во Јапонија.

Научниците долго време размислуваат за условите неопходни за настанување на живот откако Земјата се формирала пред околу 4,5 милијарди години. Новите наоди добро се вклопуваат со хипотезата дека телата како комети, астероиди и метеорити кои ја бомбардирале раната Земја ја засеале младата планета со соединенија кои помогнале да се отвори патот за првите микроби.

Научниците претходно открија клучни органски молекули во метеоритите богати со јаглерод пронајдени на Земјата. Но, постоеше прашањето дали овие вселенски карпи биле контаминирани со изложување на животната средина на Земјата по слетувањето.

„Нашето клучно откритие е дека урацилот и ниацинот, кои и двата се од биолошко значење, се навистина присутни во вонземски средини и можеби и биле дадени на раната Земја како компонента на астероиди и метеорити. Се сомневаме дека тие имале улога во еволуцијата на пребиотиците на Земјата и веројатно за појавата на првиот живот“, рече астрохемичарот Јасухиро Оба од Универзитетот Хокаидо во Јапонија, главен автор на истражувањето.

„Овие молекули на Рјугу беа пронајдени во недопрена вонземска средина“, рече Оба. Директно беше земен примерок од астероидот Рјугу и вратен на Земјата и на крајот во лабораториите без никаков контакт со копнени загадувачи.

РНК, скратено за рибонуклеинска киселина, не би била можна без урацил. РНК, молекула присутна во сите живи клетки, е од витално значење за кодирање, регулација и активност на гените. РНК има структурни сличности со ДНК, молекула која го носи генетскиот план на организмот.

Ниацинот е важен во поткрепувањето на метаболизмот и може да помогне во производството на „енергија“ што ги напојува живите организми.

Истражувачите извлекле урацил, ниацин и некои други органски соединенија во примероците на Рјугу со натопување на материјалот во топла вода и потоа правење анализи наречени течна хроматографија и масена спектрометрија со висока резолуција.

Органскиот астрохемичар и ко-автор на студијата Јошинори Такано од Јапонската агенција за наука и технологија за морска земја (JAMSTEC) рече дека сега со нетрпение ги очекува резултатите од анализите на примероците што ќе бидат вратени на Земјата во септември од друг астероид. Американската вселенска агенција НАСА за време на својата мисија OSIRIS-REx собра примероци во 2020 година од астероидот Бену.

Оба рече дека урацил и ниацин се пронајдени на двете места на слетување на Рјугу, кој е во дијаметар од околу половина милја (900 метри) и е класифициран како астероид блиску до Земјата. Концентрациите на соединенијата беа повисоки на едно од местата од другото.

„Примерокот од локацијата со помали концентрации е изведен од површински материјал кој е поподложен на деградација предизвикана од енергетски честички кои стрелаат низ вселената. Примерокот од другата локација главно е изведен од подземен материјал позаштитен од деградација“, додаде Оба.

Астероидите се карпести исконски тела кои се формирале во раниот Сончев систем. Истражувачите сугерираат дека органските соединенија пронајдени на Рјугу можеби се формирани со помош на хемиски реакции предизвикани од ѕвездената светлина во ледените материјали кои живеат во меѓуѕвездениот простор.

Подготвено од А.Ѓ.

About Author