17.03.2023 Скопје
Зголемената миграција на здравствените работници внатре во ЕУ создаде сериозни проблеми за многу земји-членки, ставајќи ја во опасност отпорноста на нивните здравствени системи.
Во потрага по подобри услови, лекарите и медицинските сестри од источна и јужна Европа се селат на Запад, оставајќи многу земји-членки со значителен недостиг на персонал.
Сè понесразмерната миграција на здравствените работници во ЕУ резултираше со криза на работната сила бидејќи неколку земји-членки се соочуваат со недостиг на кадар што ја доведува во опасност одржливоста на здравствените системи. Иако улогата на ЕУ е ограничена, засегнатите страни велат дека може да се најдат брзи решенија.
Во извештајот на Комисијата за 2021 година се наведува дека здравствените системи на земјите-членки на ЕУ се под стрес поради сериозен недостиг на здравствен кадар.
Спротивно на притисокот на ЕУ за „нагорна конвергенција“, извештајот покажува диспаритет во здравствената заштита меѓу земјите-членки на ЕУ.
На пример, Романија и Полска имаат помала густина на лекари и медицински сестри од Германија и Шведска, делумно објаснето со миграцијата во ЕУ.
Критичарите сугерираат дека сите земји-членки се борат со истиот проблем и ловат риба во исто езерце, а играта ја добиваат побогатите земји-членки.
„Романија, Италија, Грција и сите источноевропски земји се најограбените и осиромашените од овој процес на одземање на квалификуваната работна сила и брилијантните мозоци“, изјави Гуглиемо Тровато, директор за комуникации на Европската медицинска асоцијација.
Тровато нагласи дека подобрите плати, капацитети и можности за обука се меѓу причините поради кои здравствените работници одлучуваат да мигрираат.
Слично на тоа, Европската федерација на медицински сестри нагласува дека недостигот на персонал е сериозно прашање што ја погодува целата ЕУ, не само источните и јужните земји-членки.
Неколку пратеници од ЕУ тврдат дека ЕУ треба повеќе да се вклучи во изнаоѓање решение, но тоа не е лесна задача, имајќи предвид дека ЕУ има ограничени надлежности во областа на здравството.
Официјален претставник на ЕУ изјави дека според Договорот за ЕУ, активностите на Комисијата се ограничени бидејќи земјите-членки се одговорни за управување со здравствените услуги и медицинската нега.
Комисијата, сепак, е свесна за недостигот на здравствени работници, како и за разликите меѓу земјите-членки и тешкотијата на некои земји да задржат професионалци.
Официјалниот претставник на ЕУ нагласи дека извршната власт веќе усвојува мерки за решавање на повеќеслојните прашања на здравствените работници во рамките на програмата EU4Health.
Една од овие мерки е Заедничката акција на земјата-членка за планирање и предвидување на здравствената работна сила „Херои“ започната во февруари 2023 година, со цел да се подобрат капацитетите и политиките за планирање на персоналот.
„Останува на ЕУ и нејзините институции да ги придружуваат и да ги надополнат акциите на поединечните европски земји“, рече европратеничката од Лега, Аналиса Тардино, додавајќи дека институциите треба да ја охрабрат соработката и да ги поддржат мерките и интервенциите на земјите-членки.
Нејзиниот колега од S&D, Тудор Чиуходару, исто така лекар, рече дека се потребни повеќе средства.
„Здравото решение што го предлагам, според моделот на процентуалниот придонес на секоја држава во НАТО, ајде да го направиме истото за финансирањето на здравството“, рече Чиуходару, додавајќи дека има потреба од „револуција во здравството“.
Европратеникот Иштван Ујхеји верува дека ЕУ треба да има поактивна улога во стимулирањето на растот на здравствените системи во сите земји-членки, а тоа би можело да се постигне преку вистинска Европска здравствена унија.
„Од почетокот на мојот мандат, повикувам на европска здравствена унија и единствено здравство, почнувајќи од развојот на европските стандарди за квалитет во здравството и до финансиските политики кои гарантираат фер пристап до здравството. Единството во различностите, мотото на Европската унија, мора да значи и еднаков пристап до здравјето“, рече унгарскиот политичар.
За WEMOS, невладина организација која се занимава со истражување на здравствената политика, главното „ветување“ на Европа е прекршено.
„Не успеваме да го исполниме ветувањето што го дадовме, на земјите-членки и на луѓето во земјите-членки, дека во ЕУ ќе напредуваме заедно, во солидарност“, рече Корин Хинлопен, истражувач на глобалната здравствена политика во WEMOS.
И покрај ограничената надлежност, невладината организација верува дека ЕУ може да преземе конкретни чекори за подобрување на ситуацијата. Сепак, ЕУ мора прво целосно да разбере што се случува на здравствениот пазар на труд.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
