31.03.2023 Скопје
Мисијата на НАТО КФОР во самопрогласено Косово, која од јуни 1999 година работи под мандат на Обединетите нации врз основа на резолуцијата 1244 на Советот за безбедност, сè уште е најважниот гарант за безбедноста во таа област.
Мандатот на КФОР е да спречи обновување на непријателствата, а една од обврските, како што е наведено на веб-страницата на НАТО во Брисел, е да ја спречи српската војска да се движи кон самопрогласеното Косово.
Но, и од мисијата на КФОР и од Брисел велат дека ситуацијата е значително подобрена во последните неколку години и дека активностите на оваа мисија на НАТО во изминатите неколку години се фокусирани на заштитата на малцинските заедници и зачувувањето на културното и историското наследство.
Ова главно се однесува на манастирите и црквите на Српската православна црква, од кои некои се изградени пред речиси илјада години.
Една од првите задачи на КФОР по завршувањето на војната на Југославија со НАТО беше разоружувањето на Ослободителната војска на Косово и создавање на вооружени сили кои сè уште немаат карактер на класична армија. На почетокот на својот мандат, КФОР имаше 50.000 добро вооружени војници на теренот, а сега тој број е намален на 3.700 членови, кои доаѓаат од 27 земји членки и партнери.
Во создавањето и одржувањето на стабилна, демократска, мултиетничка и мирна средина во Косово, КФОР соработува и ги координира своите активности со ОН и ЕУ, како и со други меѓународни актери.
Што се однесува до заштитата на српското население на Косово, НАТО вели дека најголем дел од активностите, освен заштитата на верските и културните објекти, се однесуваат на патролирање во близина на енклави каде што живеат малцинствата, поставување контролни пунктови, организирање заштитна придружба во случај на потреба, но и донации на храна, облека и училишен прибор.
„НАТО го надгледуваше формирањето и обуката на мултиетничките, професионални косовски безбедносни сили, кои се под цивилна контрола. Тие се лесно вооружени и доброволни сили. Нивната примарна задача е да ја одржуваат безбедноста во ситуации кога полициските сили не можат, како на пр. како, на пример, кога станува збор за одговор на кризни ситуации, отстранување и уништување експлозиви, ракување со опасни материјали, гаснење пожари и заштита на цивили“, се нагласува на веб-страницата на НАТО.
КФОР е командуван од локален командант кој известува кај командантот на здружените сили во Неапол, Италија. КФОР има единствен синџир на команда, а сегашниот командант доаѓа од Италија.
Откако Белград и Приштина го постигнаа првиот договор за принципите за нормализација на односите во 2013 година, КФОР доби дополнителна улога да обезбеди нејзино спроведување.
НАТО одигра важна улога во постигнувањето на договорот, а сојузниците продолжија да му даваат силна поддршка.
Амбасадорот на САД во Србија, Кристофер Хил, исто така, смета дека постигнувањето на конечниот договор меѓу Белград и Приштина ќе има значително позитивно влијание врз регионот. Тој неодамна изјави дека е оптимист кога е во прашање имплементацијата на Охридскиот договор, за кој со посредство на ЕУ се договорија Александар Вучиќ, претседателот на Србија, и Албин Курти, премиерот на Косово.
„Се надевам дека Охридскиот договор ќе биде запишан во историјата од една страна како точка во која започна нормализацијата на односите меѓу Белград и Приштина и ги натера границите да ги обединат луѓето, а не да ги делат, но и како пресвртница што ја започнавме. да се занимаваме прво со економските прашања“, рече тој.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
