17.03.2023 Скопје
Бугарија престана да добива руски гас откако Газпром еднострано го прекина снабдувањето во април минатата година, но се во расправија околу износот на последната сметка.
Одговарајќи на барањето за информации за „официјалните побарувања на руската гасна компанија Газпром против бугарските изведувачи“, бугарското Министерство за енергетика го призна тековниот конфликт со Газпром околу цената на рускиот гас испорачан на Бугарија во април 2022 година.
„Во моментов, во тек е кореспонденција помеѓу „Газпром експорт“ и „Булгаргаз“ поврзана со нарачката и начинот на отплата на сумите за испорачаните количини природен гас во април 2022 година според договорот што важеше во тоа време“, соопшти Министерството.
Бугарските политичари претходно предупредија дека Бугарија ризикува да плати огромни суми на Газпром според клаузулата „земи или плати“ за гасот што договорно беше обврзан да го добие, иако Газпром го прекина снабдувањето откако Бугарија одби да отвори сметка во рубља за плаќања како што бараше Русија.
Земете-или-плаќајте предвидува дека купувачот ќе земе договорен износ на стока од продавачот на одреден датум или ќе плати фиксна казнена такса.
Прво, привремениот министер за одбрана Димитар Стојанов рече дека Бугарија најверојатно ќе мора да плати една милијарда долари на руски Газпром доколку руската компанија одлучи да поднесе тужба.
Подоцна, привремениот министер за енергетика Росен Христов рече дека Бугарија „нема друг избор“ освен да ги започне преговорите со Гаспром за обновување на испораките бидејќи ризикува да изгуби евентуален арбитражен судски случај.
Привременото Министерство за енергетика вели дека нема информации за руска одлука за поднесување арбитражен случај против руската компанија за гас за прекинатите испораки и дека не се преземени чекори за подготовка на арбитражно барање од бугарска страна.
Но, министерот призна дека Бугарија и Гаспром не се согласуваат околу висината на априлската сметка.
Според неофицијални информации, спорот е над неколку милиони долари. Бугарската страна одбива да ја плати оваа сума, но случајот допрва треба да влезе во судска фаза.
Булгаргаз однапред го платил гасот, а бугарската компанија инсистира дека испораката помали од бараните количини во април е неисполнување на барањето од страна на Газпром, што значи и пониска цена, според договорните клаузули. Наводно, руската страна инсистира дека мора да се плати повисока цена.
Бугарите ќе гласаат на предвремените избори на 2-ри април. Актуелната преодна влада е обвинета од политичките противници блиски до поранешниот премиер Кирил Петков дека е премногу приспособлива кон Русија.
Поранешниот министер за енергетика Александар Николов, кој беше во кабинетот на Петков, во ексклузивни коментари изјави дека Булгаргаз не му должи пари на Газпром и остро го критикуваше преодниот кабинет за неговиот однос кон рускиот гасен монопол.
„Бугарија не презеде мерки за заштита на своите интереси во врска со прекинатите испораки на гас од руската компанија Газпром и нема изгледи за поднесување тужба“, рече тој.
Според него, Бугарија имала доволно можности да ги бара своите права против Газпром на суд и со приклучување на колективните барања, како оние што ги иницираше Полска. Згора на тоа, тој има европска поддршка и сојузници на негова страна.
Поранешниот министер е уверен дека Бугарија излезе како победник откако рускиот државен гигант го прекина снабдувањето со гас.
„Бугарија доби многу сојузници и честитки на европско и глобално ниво поради тоа како се справи со ситуацијата. За разлика од тоа, актуелниот министер неколку пати расправаше како сонцето нема да изгрее без Газпром“, рече Николов, чиј министерски мандат заврши на 2 август.
Откако Газпром го прекина снабдувањето, Бугарија масовно го зголеми увозот од други извори, особено азербејџанскиот гас преку новоотворената гасна врска ICBG со Грција и повторно гасифицираше ЛНГ од терминалите во Грција.
Бугарија повеќе не увезува гас од Русија, но продолжува да транзитира гас до клиентите на Газпром во Србија и Унгарија преку гасоводот познат како Турски тек во Турција и Балкански тек во регионот.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
