03.03.2023 Скопје
Во текот на вчерашниот ден, Франција и Шпанија објавија пробив во долготрајниот ќор-сокак околу она што ќе биде нивно прво подводно поврзување со електрична енергија, потег што речиси ќе го удвои капацитетот за размена на електрична енергија меѓу двете земји – од 2.800 на 5.000 мегавати (MW).
Шпанското тело за набљудување на конкуренцијата CNMC и францускиот енергетски регулатор CRE дадоа зелено светло за нов договор за поделба на трошоците меѓу двете земји за проект кој првпат беше објавен во 2017 година по нагло зголемување на неговата проценета цена.
Шпанското тело за набљудување на конкуренцијата соопшти дека кабелот долг 400 километри што се протега од северниот брег на Шпанија до западниот брег на Франција преку Бискајскиот Залив сега се проценува на вкупна цена од околу 2,85 милијарди евра, над првичната проценка од 1,75 милијарди евра.
Во извештајот се наведува дека Европската унија ќе придонесе најмалку 578 милиони евра за трошоците.
Во соопштението на CRE се наведува дека и покрај зголемувањето на трошоците на проектот, поради неповолниот контекст на тензија на пазарите на суровини, регулаторните органи препознаа дека овој проект сè уште носи придобивки за двете земји и пошироко за Европа. Воедно, се додава дека овој договор го активира, со моментален ефект, продолжување на проектот.
Плановите за удвојување на електричната интерконекција меѓу Франција и Шпанија доживеаа неуспех минатата година кога планираниот проект за енергетски кабел во Бискејскиот Залив наиде на технички тешкотии.
Интерконекторот беше назначен во 2013 година како проект од заеднички интерес (PCI) од страна на ЕУ и првично се очекуваше да биде завршен во 2025 година. Но, претставник на ЕУ во јуни рече дека е поверојатно дека ќе биде инаугуриран во 2026 година, додека веб-страницата на проектот сугерира „2026-2027“.
Шпанскиот оператор на електричната мрежа REE го обвини зголемувањето на трошоците за „заситеноста на пазарите за производство на материјали“ и недостигот на компании со технички капацитет за изградба на кабелот. Сепак, виде можности за поголем профит.
Во соопштението на CNMC, исто така, се наведува дека очекуваниот профит од проектот, исто така, значително се зголеми, поради очекуваната еволуција на енергетскиот микс и потрошувачката на електрична енергија во европските земји, во контекст на забрзување на енергетската транзиција.
CRE го повтори ова мислење, велејќи дека „очекуваните придобивки од проектот се исто така нагло зголемени, поради промените во предвидувањата за енергетскиот микс и потрошувачката на електрична енергија во европските земји, во контекст на забрзување на енергетската транзиција“.
CRE додаде дека финансирањето од 578 евра од буџетот на ЕУ, исто така, помогна и „ја одразува важноста на проектот за Европската унија“. Исто така, соопшти дека проектот ќе го зајакне капацитетот за интерконекција меѓу двете земји од 2,8 гигавати на 5 GW и се очекува да биде онлајн во 2028 година.
Подводниот кабел ќе и овозможи на Шпанија да ја храни својата богата обновлива енергија во пошироката европска мрежа, што ја прави сè поважна по руската инвазија на Украина, која лани предизвика енергетска криза во Европа.
Подготвено од А.Ѓ.