10.03.2023 Скопје
Во текот на вчерашниот ден, земјите од Европската унија се согласија да промовираат „глобално исфрлање на фосилните горива“ пред климатскиот самит COP28 на Обединетите нации оваа година, обидувајќи се да го поттикнат глобалниот договор што не успеа на самитот минатата година.
Министрите од 27-те земји-членки на ЕУ одобрија текст за нивните дипломатски приоритети пред самитот COP28, кој започнува на 30 ноември во Дубаи, каде што речиси 200 земји ќе се обидат да ги зајакнат напорите за зауздување на климатските промени.
Во изјавата усвоена по министерскиот состанок се наведува дека климатската и енергетската дипломатија се основна компонента на надворешната политика на ЕУ.
Во текстот на ЕУ се вели и дека преместувањето кон климатско неутрална економија ќе бара глобално исфрлање од несмалените фосилни горива, наведувајќи го научниот консензус дека тоа е неопходно за да се избегнат потешки климатски промени.
„ЕУ систематски ќе промовира и повикува на глобален чекор кон енергетски системи без несмалени фосилни горива многу пред 2050 година“, се вели во извештајот, додавајќи дека глобалната потрошувачка на фосилни горива треба да достигне врв во блиска иднина.
Европа е во средина на трансформирање на својот енергетски систем за да ги исполни климатските цели и да стави крај на децениското потпирање на руските фосилни горива.
Во текстот се вели дека земјите треба да ги комбинираат двете цели и да користат обновлива енергија или заштеда на енергија, наместо фосилни горива, за да ја заменат руската енергија.
Во извештајот се наведува и дека нема потреба од замена еден-на-еден на поранешните количини на увоз на природен гас во Русија, додавајќи сепак дека ЕУ „ја признава преодната улога на природниот гас“.
Некои земји се надеваат дека овогодинешниот самит COP28 би можел да постигне глобален договор за постепено укинување на фосилните горива што емитуваат CO2, не само јаглен, како што беше договорено на претходните разговори за климата во ОН, туку и нафта и гас.
Повеќе од 80 земји, вклучително и ЕУ, го поддржаа индискиот предлог да се направи ова на минатогодишниот самит, но Саудиска Арабија и другите земји богати со нафта и гас се спротивставија.
Земјите на ЕУ го одобрија својот текст за климата две недели подоцна од планираното, поради расправијата меѓу земјите околу тоа дали треба да ја промовира нуклеарната енергија.
Во финалната верзија се вели дека заедно со обновливите извори на енергија, дипломатијата на ЕУ ќе промовира одржливи „технологии со низок јаглерод“, фраза што често се однесува на нуклеарната енергија.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
