17.02.2023 Скопје
Обединетите нации покренаа апел од 1 милијарда долари за помош на 5,2 милиони преживеани од најразорниот земјотрес во модерната историја на Турција, два дена откако започнаа апел од 397 милиони долари за помош на речиси 5 милиони Сиријци преку границата во северозападниот дел под контрола на бунтовниците.
Портпаролот на ОН, Стефан Дујарик, беше заситен со прашања за тоа зошто апелот за Турција е насочен кон само 5,2 милиони луѓе кога според ОН и владата беа погодени повеќе од 15 милиони луѓе. Тој, исто така, беше запрашан зошто апелот за Турција е 2,5 пати поголем од оној за Сирија да им помогне на речиси исто толку луѓе.
Тој рече дека турскиот апел „е дизајниран во многу тесна соработка со владата на Турција, која ги води напорите за помош“.
Дујарик истакна дека ова е бројката до која дојдоа за да се фокусираат на луѓето на кои им е потребна најмногу хуманитарна помош. Тој додаде дека Турција има „многу ефикасен систем за пребарување и спасување и хуманитарен систем“.
Што се однесува до нееднаквоста во висината на жалбите, рече тој, дел од причината е што „веќе постои добро воспоставена хуманитарна заедница која работи во Сирија“, а пред земјотресот имаше хуманитарен апел од 4,8 милијарди долари за Сирија за 2023 година.
И двата апели се за итни средства за следните три месеци, а ќе следат нови апели за подолготрајна помош.
Генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш, го објави апелот од 1 милијарда долари за Турција, велејќи дека парите ќе им овозможат на хуманитарните групи брзо да ја зголемат поддршката за хуманитарните напори предводени од владата, вклучително и обезбедување храна, заштита, образование, вода и засолниште за преживеаните од земјотресот со јачина од 7,8 степени. на 6 февруари што ја опустоши јужна Турција и северозападна Сирија.
„Потребите се огромни, луѓето страдаат и нема време за губење“, рече Гутереш. „Ја повикувам меѓународната заедница да ги засили и целосно да ги финансира овие критични напори како одговор на една од најголемите природни катастрофи на нашето време“.
Тој рече дека „Турција е дом на најголемиот број бегалци во светот и со години покажува огромна великодушност кон сириските соседи“, па затоа е време светот да го поддржи турскиот народ.
Повеќе од 1,74 милиони бегалци живеат во 11-те турски провинции погодени од земјотресите, според Агенцијата за бегалци на ОН.
Шефот за хуманитарна помош на ОН, Мартин Грифитс, кој ги посети двете земји опустошени од земјотресот минатата недела, рече: „Народот на Турција доживеа неискажлива болка во срцето“.
Земјотресот се случи на врвот на зимата, оставајќи стотици илјади луѓе, вклучително и мали деца и постари лица, без пристап до засолниште, храна, вода, греалки и медицинска нега на ниски температури. Канцеларијата на Грифитс соопшти дека околу 47.000 згради се уништени или оштетени.
Обединетите нации беа критикувани за бавниот одговор во доставувањето помош и тешка опрема во северозападниот дел на Сирија, под контрола на бунтовниците, од земјотресот што се случи пред 10 дена.
Во понеделникот, по посетата на Дамаск на Грифитс, Гутереш објави дека сирискиот лидер Башар Асад се согласил да отвори два дополнителни премини од Турција кон северозапад, во Баб Ал-Салам и Ал Раје, за првичен период од три месеци.
На ОН им беше дозволено да испорача помош на северозападната област Идлиб само преку единствен премин во Баб Ал-Хава, на инсистирање на сирискиот сојузник Русија.
Дујарик, портпаролот на ОН, рече дека 22 камиони со храна и друга помош поминале низ Баб Ал-Хава во понеделникот и два камиони со шатори поминале низ Баб Ал-Салам во четвртокот. Ниту една колона сè уште не влегла на северозапад од Ал Раје.
Засолништето е најголемата итна потреба во Сирија, со храна, парична помош и залихи за справување со зимското време, исто така приоритети, рече тој.
Глобалните хуманитарни потреби веќе беа за 25% повисоки оваа година отколку минатата година пред земјотресот, а Дујарик рече дека ОН се загрижени поради зголемениот број луѓе на кои им е потребна помош.
Многу луѓе на кои им е потребна помош се во области опфатени со конфликти и влијанието на климатските промени, рече Дујарик.
За ОН, рече тој, е фрустрирачки што „толку многу од овие прашања може да се решат претходно“, но справувањето со „последиците од игнорирањето на климатските промени, од недоволното вложување напори за мир, за помирување, за социјална кохезија на прагот на ОН“.
Подготвено од А.Ѓ.