17.02.2023 Скопје
Францускиот менаџер на електрична мрежа, РТЕ, објави дека по повеќе од четири децении како извозник на енергија, Франција стана увозна земја на електрична енергија во 2022 година, промена што има големи последици врз сметките за енергија на земјата.
Во 2022 година, како и секоја европска земја, Франција беше соочена со последиците од војната во Украина врз цените на енергијата, предизвикани од падот на испораките на гас од Русија.
Ситуацијата во Франција дополнително се надополнува со два дополнителни фактори: недостапноста на нуклеарната флота на земјата речиси половина од годината и ограничувањата на производството на хидроенергија предизвикани од летната суша.
„Како резултат на тоа, Франција мораше масовно да увезува од европските соседи за да го надомести своето намалено производство. Тоа беше доволно за да се промени увозно-извозната рамнотежа на Франција“, рече Томас Вејренц, шеф на стратегијата во РТЕ, кој зборуваше на прес-конференција во текот на вчерашниот ден.
Ситуацијата е речиси без преседан, тоа е прв пат да се случи од 1980 година.
Во 2022 година, вкупното производство на електрична енергија во Франција беше 445,2 терават-часови (TWh), што е намалување за 15% во споредба со просекот од 2014-2021 година и најниското производство од 1992 година, според РТЕ.
Навистина, неколку проблеми се одразија на снабдувањето со електрична енергија на Франција.
Како прво, француската нуклеарна флота, која вообичаено сочинува 50 до 70% од нејзината мешавина на електрична енергија, не функционираше правилно минатата година. Пандемијата го одложи распоредот за одржување на нејзините реактори, а некои реактори, вклучително и најмоќните, страдаа од проблеми со стресот од корозија, што ги прави помалку достапни отколку во претходните години. Така, стапката на недостапност надмина 46% во просек во текот на годината, соборувајќи ги сите рекорди.
Денес, флотата повторно достигна значителна стапка на производство, многу над 2022 година, со 43 наши од 56 реактори кои работат од средината на февруари.
Во 2023 година, сепак, производството ќе остане под просекот за 2015-2021 година.
Во меѓувреме, хидроелектричното производство достигна историски минимум од 49,6 TWh, што не беше забележано од 1976 година, поради една од најтоплите години досега, што доведе до исклучителна суша во летото.
Производството на енергија од ветер и сончева енергија донекаде го компензира ова, но увозот главно влијаеше на рамнотежата.
За да ја стабилизира својата мрежа и да избегне недостиг, Франција се потпира на поддршката од своите европски соседи. Така, увозот изнесуваше 16,5 TWh, со што се смени увозно-извозното салдо, што е вообичаено позитивно за Франција.
За споредба, Франција извезла повеќе од 43 TWh во 2021 година, посочува РТЕ.
Поголемиот дел од увозот, кој сочинува 60% од негативното салдо, беше концентриран во јули, август и септември, во екот на проблемите на нуклеарната флота и кога напорите за заштеда на енергија сè уште не почнаа да вродуваат со плод. Оттогаш, RTE забележа дека потрошувачката на електрична енергија во текот на годината била за 4,2% пониска од просекот 2014-2019 година, достигнувајќи ниво блиску до онаа од годините на Ковид, главно 2020 година.
Понатаму, Вејренц ја истакна важноста на европскиот пазар на електрична енергија во овој период на превирања поради неговата улога поради зголемените цени на електричната енергија.
„Системот за интерконекција поддржан од краткорочниот европски пазар на електрична енергија доведе до моментален пресврт на тековите со што се одржуваат перформансите на системот“, рече тој.
Сепак, тој истакна дека, како и многу засегнати страни, како што се земјите-членки и самата Комисија на ЕУ, РТЕ поддржува ремонт на неговото функционирање за „стабилизирање на цените на електричната енергија“.
Како резултат на овие превирања, сметката за енергија на Франција сè уште се очекува да се зголеми на 115 милијарди евра, поттикната од просечната краткорочна цена на самото место од 276 евра за мегават час (€/MWh) во 2022 година, во споредба со 109 евра/MWh во 2021 година.
Помеѓу 2010 и 2019 година, сметката никогаш не надминува 80 милијарди евра.
Ваквата висока сметка првенствено беше поттикната од увозот на фосилни горива, особено течен природен гас (LNG), а не од увозот на електрична енергија, кој беше значително поголем од претходните години, но сепак изнесуваше само 7 милијарди евра.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
