16.02.2023 Скопје
Научниците кои го проучуваат огромниот глечер Твајтс на Антарктикот, наречен „глечерот на судниот ден“, велат дека топла вода навлегува во неговите слаби точки, што го забрзува топењето предизвикано од зголемените температури.
Твајтс, кој е приближно со големина на Флорида, претставува повеќе од половина метар глобален потенцијал за зголемување на нивото на морето. Тоа би можело да ги дестабилизира соседните глечери што би можело да предизвика дополнително покачување од три метри.
Како дел од меѓународната соработка за глечерот Твајтс, најголемата теренска кампања спроведена на Антарктикот, тим од 13 американски и британски научници поминаа околу шест недели на глечерот кон крајот на 2019 и почетокот на 2020 година.
Користејќи подводно роботско возило познато како „Ајсфин“, тие ја следеле заземјувачката линија на глечерот, каде мразот се лизгал од глечерот и за прв пат се „сретнал“ со океанот.
Во еден од трудовите, предводени од научникот од Универзитетот Корнел, Бритни Шмит, научниците откриле дека потопла вода навлегува во пукнатините и другите отвори познати како тераси, предизвикувајќи странично топење од 30 метри.
Резултатите од вториот труд, на кој работеше и Шмит, покажаа топење од околу пет метри годишно во близина на линијата за заземјување на глечерот – помалку од она што претходно го предвидувале најагресивните модели за разредување.
Сепак, научниците сметаат дека топењето сè уште е сериозна причина за загриженост. „Ако видиме помалку топење, тоа не го менува фактот дека се повлекува“, рече Шмит.
Научниците претходно зависеле од сателитски снимки за да го покажат однесувањето на мразот, што го отежнувало да се добијат прецизни детали. Делото го означува првиот пат кога тимот се наоѓа на линијата за заземјување на голем глечер, гледајќи токму таму каде што „почнува акцијата“, рече Шмит.
Наодите ќе помогнат да се развијат модели за климатски промени, рече Пол Катлер, програмски директор за науки на Антарктикот во Националната научна фондација. „Овие работи сега можат да се земат предвид во моделите кои ќе предвидат идно однесување, а тоа беше целта на оваа работа“, рече Катлер.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
