13.01.2023 Скопје
Во текот на вчерашниот ден, шведската државна рударска компанија ЛКАБ соопшти дека идентификувала повеќе од 1 милион тони оксиди од ретки земји во областа Кируна на крајниот север од земјата, најголемото познато вакво наоѓалиште во Европа.
Минералите од ретки земји се неопходни за многу високотехнолошки производствени процеси и се користат во електрични возила, турбини на ветер, пренослива електроника, микрофони и звучници.
Извршниот директор на ЛКАБ, Јан Мостром, истакна дека ова е добра вест, не само за ЛКАБ, регионот и шведскиот народ, туку и за Европа и климата. Воедно, додаде дека тоа би можело да стане значаен градежен блок за производство на критични суровини кои се апсолутно клучни за да се овозможи зелена транзиција.
Новопронајденото наоѓалиште, наречено Пер Гејер, е во непосредна близина со рудникот за железо ЛКАБ во Кируна, кој е најголем во светот.
ЛКАБ веќе почна да подготвува дрифт, долг неколку километри, на длабочина од приближно 700 метри во постоечкиот рудник Кируна кон новото наоѓалиште за да може длабински и детално да се истражи.
Ретките земјени елементи во Пер Гејер се појавуваат заедно со фосфорот во минералот апатит, во она што е главно наоѓалиште на железна руда и кое затоа може да се произведе како нуспроизводи. Исто така, создава сосема различни можности за можно конкурентно рударство.
ЛКАБ планира кружен индустриски парк во северниот шведски град Лулео со нова технологија за екстракција и преработка на фосфор, ретки земјени елементи и флуор врз основа на денешното постојно рударско производство.
Елементите од ретки земји моментално не се ископуваат во Европа, оставајќи го регионот во зависност од увозот од друго место, додека побарувачката се очекува да се зголеми во наредните години поради зголемувањето на електричните возила и обновливите извори на енергија.
Министерката за енергија, бизнис и индустрија Еба Буш изјави дека електрификацијата, самодоволноста и независноста на ЕУ од Русија и Кина ќе започнат во рудникот.
Шведска моментално претседава со Советот на Европската унија и е земја која се смета за клучен дел од стратегијата на ЕУ за самодоволност во клучните минерали.
Европската комисија смета дека ретките земји се меѓу најкритичните ресурси за регионот. Огромното мнозинство на ретки земји моментално се ископува во Кина.
Сепак, патот до рударството на наоѓалиштето во Шведска е долг.
ЛКАБ соопшти дека планира да поднесе барање за концесија за експлоатација во 2023 година, но додаде дека ќе поминат најмалку 10-15 години пред потенцијално да започне со ископување на депозитот и испорака на пазарот.
Процесот за одобрување на нови рудници е долг и напорен во нордиската земја бидејќи операциите честопати го зголемуваат ризикот што влијае на водните ресурси и биодиверзитетот во областите каде што се наоѓаат.
Дополнително, Ерик Џонсон, виш геолог во Одделот за минерални ресурси при Геолошкиот институт на Шведска, рече дека на Европа моментално и недостасува целосен капацитет за обработка на метали од ретки земји и за производство на посреднички производи.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
