10.01.2023 Скопје
Судот во чешката престолнина го ослободи поранешниот премиер Андреј Бабиш од наводната измама со субвенции од ЕУ. Пресудата ги зголемува неговите шанси додека се кандидира на претстојните претседателски избори.
Чешкиот суд во текот на вчерашниот ден го ослободи поранешниот премиер Андреј Бабиш за незаконски пристап до 2 милиони евра од фондовите на Европската унија пред 15 години.
Ослободителната пресуда доаѓа пред претседателските избори оваа недела, каде што популистичкиот милијардер е меѓу фаворитите за победа.
Бабиш (68), кој ја поздрави пресудата со радосен твит кој започнува со „НЕВИНО!!“, исто така се соочува со француска истрага за финансиска измама за која француските медиуми велат дека вклучува негово купување имот во Франција. Тој и во тој случај негира дека сторил нешто лошо.
Обвинителството бараше условна казна и парична казна за Бабиш.
Обвинителите тврдеа дека Бабиш ја криел својата сопственост на компанија во 2008 година за незаконски да ги искористи средствата на ЕУ за изградба на рекреативен и конференциски центар во близина на чешкиот главен град Прага.
Компанијата, фарма позната како Штрково гнездо, доби субвенции од ЕУ откако нејзината сопственост беше пренесена од конгломератот Агроферт од околу 250 компании што ги поседуваше Бабиш на членовите на неговото семејство. Субвенциите беа наменети само за средни и мали бизниси, што значи дека Агроферт немаше да има право да ги добие.
Агроферт, кој има интереси за земјоделство, хемикалии, преработка на храна и медиуми подоцна повторно ја презеде сопственоста на фармата и ги врати субвенциите.
Бабиш ги стави своите деловни интереси во доверба во 2017 година по критиките дека тие се во конфликт со неговите владини улоги. Неговите бизниси добиваат големи субвенции од ЕУ во рамките на земјоделската политика на блокот, како и средства за инвестициски проекти.
Бабиш беше министер за финансии во периодот од 2014-2017 година и премиер во периодот од 2017-2021 година.
Десетици илјади луѓе излегоа на улиците двапати во 2019 година за да побараат Бабиш да се повлече поради скандали, вклучително и конфликтот на интереси околу субвенциите од ЕУ во врска со неговата поранешна деловна империја.
Бабиш на крајот ја напушти премиерската канцеларија по изборите во 2021 година, тесно губејќи од партијата на актуелниот премиер Петр Фиала и нејзините сојузници.
Судијата на Општинскиот суд во Прага, Јан Сот, рече дека не е докажано дека она што го направиле Бабиш и еден од неговите менаџери е кривично дело. Сепак, Сот ја отфрли идејата дека Бабиш бил прогонуван поради неговите политички активности, нешто што поранешниот премиер постојано го тврдеше.
Обвинителството може да поднесе жалба на одлуката.
Анкетите на јавното мислење покажаа дека Бабиш е еден од тројцата фаворити на изборите, чиј прв круг се одржува во петок и сабота.
Бидејќи ниту еден кандидат не се очекува да победи во првиот круг, вториот круг најверојатно ќе се одржи на 27-28 јануари.
Анкетите покажаа дека Бабиш најверојатно ќе го загуби вториот круг од кој било од другите двајца фаворити, пензионираниот генерал Петр Павел и поранешниот универзитетски ректор Данус Нерудова, кои се поддржани од актуелната коалициска влада.
Иако чешките претседатели имаат мала дневна извршна моќ, тие имаат важна политичка улога, бидејќи назначуваат премиери, членови на одбори на централните банки и судии во уставниот суд.
Подготвено од А.Ѓ.