11.01.2023 Скопје
Ерменскиот премиер објави дека неговата земја нема да биде домаќин на воени вежби за Алијансата предводена од Русија во 2023 година, бидејќи тензиите со Москва растат поради нејзината поддршка во долготрајниот конфликт со Азербејџан.
Соопштението доаѓа во време на зголемени тензии меѓу Ереван и Москва. Ерменскиот премиер изрази загриженост и за активностите на руските мировници во спорниот регион Нагорно Карабах.
Премиерот Никол Пашинјан на прес-конференција рече дека одржувањето на воената вежба планирана за Организацијата на Договорот за колективна безбедност предводена од Москва подоцна оваа година е „несоодветно во сегашната ситуација“.
ОДКС е меѓувладина воена алијанса меѓу Русија, Ерменија, Белорусија, Казахстан, Киргистан и Таџикистан. Годишно одржува воени вежби, чиј домаќин е еден од нејзините членови.
Оваа година, Ерменија требаше да биде домаќин на вежбите, во услови на заладени односи со Русија. Минатиот ноември, Пашинјан одби да го потпише конечниот документ на ОДКС, поради, како што рече, недостатокот на јасен став за потенцијалната азербејџанска „агресија“.
Долго оспоруван по завршувањето на сепаратистичката војна во 1994 година, регионот Нагорно-Карабах ги поттикна борбите меѓу соседните Ерменија и Азербејџан. Регионот се наоѓа во рамките на Азербејџан поддржан од Турција, но е под контрола на етничките ерменски сили поддржани од Ереван од 1994 година.
Во 2020 година, шестнеделната војна ги доведе областите во регионот под контрола на Азербејџан и заврши со мировен договор со посредство на Русија. Русија, исто така, распореди мировници во регионот како резултат.
Сепак, од нејзината војна против Украина во февруари 2022 година, аналитичарите велат дека Москва е одвлечена од својата стратешка улога во регионот Нагорно-Карабах. Санкциите наметнати на Русија по нејзината инвазија на Украина, исто така, ја принудија да се зближи со Турција, клучен азербејџански сојузник.
Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, ги омаловажи разговорите за можен раскол, велејќи дека Ерменија останува „наш многу близок сојузник“.
Пашинјан истакна дека Ерменија „очекуваше конкретни акции од своите руски партнери и другите партнери во областа на безбедноста“. Тој конкретно мислеше на мај 2021 година, кога Ерменија го обвини Азербејџан дека ги преместува силите на нејзина територија и затоа го нарушува нејзиниот територијален интегритет.
Пашинјан се осврна и на друга азербејџанска провокација. На 12 декември, Азербејџанците кои себеси се нарекуваат еколошки активисти го блокираа коридорот Лачин, кој ја поврзува Ерменија со Нагорно Карабах. Активистите бараа пристап до, како што тврди Баку, незаконски рударски локации во спорниот регион. Азербејџанската блокада е во тек.
Ерменските власти го обвинија Азербејџан дека се обидува да ја прошири својата контрола врз регионот, повикувајќи ги руските мировници да го деблокираат патот. И ерменските и претставниците на Нагорно-Карабах предупредија на хуманитарна криза предизвикана од блокадата.
Пашијан истакна дека руското воено присуство во Ерменија не само што не ја гарантира нејзината безбедност, туку предизвикува безбедносни закани за Ерменија. Воедно, ја повика Русија да иницира мултинационална мисија од страна на Советот за безбедност на ОН, доколку не може да ја обезбеди безбедноста на ерменскиот народ.
Подготвено од А.Ѓ.