23.12.2022 Скопје
Реформата на Заедничката земјоделска политика (ЗЗП), која ќе започне да се спроведува од 1 јануари 2023 година, беше иницирана според претходниот мандат на Комисијата и одобрена од сегашната администрација на Фон дер Лајен во согласност со принципот на институционален континуитет.
Меѓутоа, со оглед на тоа што беше во право на сегашната Комисија да ги повлече законските предлози дадени од нивните претходници, невладините организации и пратениците на Зелените започнаа кампања во 2020 година обидувајќи се да ја запрат ревизијата која се смета дека се оддалечува од главните цели на Европскиот зелен договор.
Поранешниот комесар за земјоделство Фил Хоган истакна дека само со еден или двајца комесари кои изразиле став дека треба да се повлече предлогот на Комисијата, но никогаш не била сериозна намерата на Комисијата да го повлече овој предлог.
Во тоа време, прашањето ризикуваше да предизвика институционална криза, бидејќи потпретседателот на Комисијата, Франс Тимерманс, ја навести оваа можност, додека пратениците и во Европскиот парламент и во Советот на ЕУ реагираа со изненадување и иритација.
Комисијата на крајот успеа да го ублажи спорот во фазата на трилог, што значи кога веќе беа во тек разговорите меѓу земјите-членки и европратениците за измена на законодавната иницијатива.
Хоган додаде дека комесарот Војчеховски ја има завршено работата во последните неколку години и смета дека тој и неговиот тим имаат направено добра работа во однос на исполнувањето на очекувањата од првичниот предлог.
Една од главните грижи во времето на предлогот беше ризикот од ренационализација на ЗЗП, бидејќи земјите-членки сега имаат задача да ја имплементираат програмата преку таканаречените национални стратешки планови.
За критичарите на овој развој на политиката, ова може да заврши со бришење на „C“ од кратенката CAP, имено губење на неговата димензија „Заедничка“.
„Јас воопшто не се согласувам со ова тврдење. Со текот на годините, ние секогаш им дававме на земјите-членки слобода во однос на изборот на опции за спроведување на политиката. Не може секој регион да биде ист“, рече Хоган.
Поради оваа причина, предлогот поставува само европски принципи поврзани со поголема одржливост, поздрава исхрана и поголема дигитализација на земјоделството со цел да се намалат инпутите и, според тоа, да се намалат трошоците за земјоделците.
„Се разбира, секогаш постои тешкотија кога имплементирате нешто ново што ќе има повеќе бирократија поврзана со тоа“, додаде тој.
Конкретно, Хоган се надева дека земјите-членки и Комисијата би можеле да соработуваат уште поблиску за да обезбедат дека политиката ќе биде колку што е можно поедноставена за европските земјоделци, особено во однос на главната новина на реформата, еко-шемите.
Еко-шемите ги заменуваат зелените директни плаќања воведени во изминатата програма и се состојат од дополнителни еколошки активности дизајнирани да ги наградат земјоделците за одредени земјоделски практики кои се сметаат за важни во остварувањето на еколошките цели.
Според иницијаторот за реформи на ЗЗП, целта на реформата била да се осигура дека безбедноста на храната не е само прашање од важност за Европската унија, туку и во однос на ориентацијата на политиката кон остатокот од светот.
Хоган објасни дека креаторите на политиките на ЕУ треба внимателно да ги разгледаат политиките за да се осигураат дека има доволно храна за сиромашните луѓе во Европа, но и дека европските земјоделци можат да ја произведат потребната храна за соседите, особено во Африка. Воедно, додаде дека и понатаму е загрижен за развојот на земјоделското производство во контекст на војната во Украина. Но, предупреди и дека од историјата во европското земјоделство има дека по Втората светска војна, имаше делови од европскиот континент со гладни луѓе и многу од младата популација денес веројатно не го сфаќа тоа.
Исто така, Хоган потсети дека ЗЗП произлезе од историското искуство во врска со потребата да се обезбеди храна за граѓаните на Европа.
Подготвено од А.Ѓ.