30.12.2022 Скопје
Европската комисија соопшти дека ги „поздравува“ американските насоки кои им овозможуваат на европските производители на автомобили да имаат корист од субвенционирањето на Вашингтон за чисти возила.
Со својот Закон за намалување на инфлацијата (IRA), усвоен во текот на летото и кој стапи на сила на 1 јануари 2023 година, Вашингтон планира да расипе 367 милијарди долари државна помош за да го поттикне производството во САД и да ги поттикне потрошувачите да купуваат американски производи, вклучително и автомобили, батерии и обновливи енергии.
Европа осуди делови од нацрт-законот како дискриминаторски, поттикнувајќи ја загриженоста дека сојузниците би можеле да влезат во трговска војна и побара да им се даде ист пристап до американскиот пазар како Канада и Мексико за време на преговорите одржани во новосоздадената Работна група.
Новото упатство издадено од Министерството за финансии на САД „го одразува конструктивниот ангажман како дел од Работната група за Законот за намалување на инфлацијата ЕУ-САД на високо службено ниво“ и претставува победа-победа за двете страни, бидејќи ја зајакнува соработката ЕУ-САД во нашата заедничка цел за борба против климатските промени и зајакнување на трансатлантските синџири на снабдување“, се вели во соопштението на Комисијата.
„Даночните обврзници на САД ќе можат да ги искористат предностите на високоефикасните електрични возила и компоненти произведени во ЕУ, додека компаниите од ЕУ кои им обезбедуваат на своите клиенти преку закуп со најсовремени чисти возила можат да имаат корист од стимулациите според ИРА“, се додава во извештајот.
Но, извршната власт на ЕУ, исто така, нагласи дека продолжува да бара „сличен, недискриминаторен третман на производителите на чисти возила во ЕУ според Законот за чисти возила од Законот за намалување на инфлацијата“ и дека „оваа шема останува загрижувачка за ЕУ, бидејќи содржи дискриминаторски одредби кои де факто ги исклучуваат компаниите од ЕУ од корист“.
Тој го повтори својот став дека некои од одредбите во нацрт-законот го прекршуваат меѓународното трговско право и рече дека се потребни понатамошни дискусии како дел од работната група за да се решат извонредните европски проблеми.
ЕУ се бори да најде одговор на ИРА и лидерите на 27-те земји кои ѝ беа задолжени на Комисијата претходно овој месец по самитот во Брисел да донесе мерки за заштита на производителите на ЕУ и спречување на делокализирање.
Еден од главните стравови е дека европските компании, кои се борат со многу повисоки цени на енергијата од нивните американски колеги, би можеле да ја загубат конкурентноста, да изберат да ги замрзнат инвестициите или да се преселат на државата за да имаат корист од локалната државна помош и пониски трошоци за енергија.
Шефот на Комисијата Урсула фон дер Лајен наведе неколку предлози, вклучително и прилагодување на правилата за државна помош за следните години „за да се обезбеди поедноставна, побрза и уште попредвидлива рамка за државна помош“ со цел да се забрза енергетската транзиција, како и да се создаде т.н. – наречен Европски фонд за суверенитет.
Овој нов инструмент, сепак, наиде на отпор од некои земји-членки кои се претпазливи за зголемување на заеднички долг на пазарите.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
