МОЖНО Е ДА СЕ ПОСТИГНЕ КЛИМАТСКА НЕУТРАЛНОСТ ПОРАНО ОД 2050 ГОДИНА

22.12.2022 Скопје

Елени Деспоту, генерален секретар на Европската федерација на производители на брановидни плочи, изјави дека секторот на брановидни картони може да постигне климатска неутралност пред 2050 година доколку се исполнат низа услови за овозможување, вклучително и стабилна и предвидлива регулаторна рамка за да се насочат инвестициите во чисти технологии.

Во врска со тоа што Европската комисија ја поднесе долгоочекуваната ревизија на директивата на ЕУ за пакување и отпад од пакување на 30 ноември, Деспоту смета дека првата позитивна точка од тоа е тоа што директивата е сменета во регулатива и можеби звучи техничко, но позитивно е бидејќи ќе овозможи поголема хармонизација на пакувањето низ земјите-членки на ЕУ и ќе олесни еднакви услови за игра на единствениот пазар на ЕУ.

Според Деспоту, помалку позитивно е што предлогот им дава на земјите-членки на ЕУ можност да ги надминат барањата на Регулативата, што може да доведе до различни цели низ земјите на ЕУ и да ја поткопа амбицијата за усогласување на внатрешниот пазар на ЕУ.

Друг позитивен развој, според Деспоту, е тоа што се задржани амбициозните цели за рециклирање на пакувањето и предлогот обезбедува избалансиран пристап за да се осигура дека пакувањето е „дизајнирано, произведено и комерцијализирано на таков начин што ќе овозможи нејзина повторна употреба или висококвалитетно рециклирање“, потенцирајќи дека ова ја препознава комплементарноста и на системите за повторна употреба и за рециклирање во подобрувањето на кружноста.

Европската федерација на производители на брановидни плочи го поддржува и воведувањето цели за намалување на отпадот утврдени со предлогот како неопходен чекот кон подобрување на превенцијата на отпадот и одржливоста на пакувањето низ ЕУ.

Во однос на недостатоците, регулативата има за цел да ги спречи или намали „негативното влијание на пакувањето и пакувањето врз животната средина“ и поставува цели за повторна употреба како дел од овој пристап.

Сепак, повторната употреба не е секогаш покорисна за животната средина, како што покажаа неколку рецензирани LCA студии. Треба да се утврдат цели за повторна употреба онаму каде што се технички изводливи, економски исплатливи и еколошки корисни со оглед на целиот синџир на снабдување. Поставувањето цели за големи групи материјали и сектори ризикува да ја остави нерешена главната амбиција на законодавството, а тоа е да се подобри одржливоста на пакувањето.

Деспоту истакна дека друга непредвидена последица од целите за повторна употреба е тоа што тие ќе бараат стандардизација за пакување за повеќекратна употреба со цел да се оптимизираат транспортните и системите за повторна употреба што ќе треба да се воспостават за да се исполнат целите. Земајќи ја предвид количината на големини на пакување што мора да се пласираат на пазарот за да се задоволат потребите на производите, ќе треба да има голем опсег на опции за пакување за повеќекратна употреба, што ќе доведе до експоненцијално зголемување на бројот на единици за пакување пласирани на пазарот и неизбежно зголемување на отпадот од пакување.

Дополнително, стандардизираното пакување ќе има потешкотии да се прилагоди на прекумерните ограничувања за пакување утврдени со регулативата, што потенцијално ќе доведе до повеќе препакување.

Производителите на пакување изразија загриженост за целите за повторна употреба во некои претходни нацрти на предлогот.

Деспоту додаде дека целите за повторна употреба во претходните нацрти биле едноставно нереални, така што они остануваат позитивни за насоката што ја има зазедено предлогот. Воедно, истакна дека се среќно што имаат видено дека постоечките кружни системи, како шемите за рециклирање на брановидни картони, се сметаа дека имаат улога во идната кружна економија.

Индустријата инвестираше многу во одржливост преку подобрување на рециклирањето и користење на рециклирана хартија како секундарна суровина, со брановидни картони што во просек содржи 88 отсто рециклирана содржина.

За главната цел на предлогот да се намали отпадот од пакување за 15 отсто до 2040 година, Деспоту смета дека индустријата за брановидни картони ја има намалено тежината на своето пакување за 9 отсто во последните 20 години, при што некои земји постигнаа уште поголеми намалувања на локално ниво и индустријата продолжува да иновира и да работи со добавувачите за дополнително подобрување на пакувањето што се нуди на пазарот.

Сепак, таа истакна дека е критично да се разбере дека функционалноста на пакувањето ќе остане клучен аспект за дизајнот на пакувањето, бидејќи тоа е единствената причина за неговото постоење.

Индустријата, исто така, ќе придонесе со дополнително зголемување на рециклирањето на амбалажата од хартија и картон на пазарот. Нивниот производ е 100% рециклиран, доаѓа од обновлив извор и се рециклира. Она што Европската комисија и другите организации го сметаат за „отпад од пакување“, Европската федерација на производители на брановидни плочи го гледа како вреден секундарен материјал за производство на пакување.

Предлогот содржи некои нови ограничувања за препакување или непотребно гломазни пакувања, Деспоту за тоа истакна дека прекумерното пакување е проблем што треба да се реши во текот на целиот синџир на снабдување – од производители на пакувања до производители, полнила за пакувачи, трговци на мало и е-малопродажба, логистички компании и услуги за испорака. Воедно, објасни дека е лесно да се обвини производителот на амбалажа за прекумерно пакување, но тие немаат никакво влијание врз тоа како ќе се пакуваат производите, одлуката за тоа кое пакување да се користи за кој производ, ако често зависи од многу фактори надвор од контрола на производителот на пакување, како што се достапноста на кутии со различна големина, количината на простор за складирање на располагање кај продавачот, трошоците за логистички услуги и сл.

Многу компании за брановидни производи веќе работат со своите клиенти за да ги советуваат и да обезбедат решенија направени по нарачка за да се осигураат дека производите имаат пакување „соодветно за целта“. На пример, некои машински компании можат да обезбедат технологија со соодветна големина за совршено да ја прилагодат брановидната кутија на нејзината содржина.

Регулативата за пакување и отпад од пакување мора да биде реална и остварлива. Затоа, Европската федерација на производители на брановидни плочи бара од Парламентот да ја препознае важноста на повратните информации од индустријата и засегнатите страни и да ја искористи нивната експертиза во развојот на делегирани акти.

Дополнително, Парламентот треба да обезбеди легислативата да воспостави рамнотежа помеѓу важноста што се дава на рециклирањето и повторното користење и да ги препознае придобивките од двете. Високо рециклирачкото пакување понекогаш е поодржливо од решенијата за повеќекратна употреба.

Европската федерација на производители на брановидни плочи претстави патна карта претходно оваа година за да се постигне климатска неутралност до 2050 година.

Деспоту објасни дека Европскиот сектор за брановидни картони има амбиција да постигне климатска неутралност најдоцна до 2050 година и оваа амбиција го покрива целосниот јаглероден отпечаток на секторот, односно: опсег од 1 до 3 – и бара работа со целиот синџир на вредност за да се постигне оваа цел.

Различни патишта се истражени за да се постигне јаглеродна неутралност, во тесна соработка со CLIMACT, консултантска куќа. Патеките ја разгледуваат ефикасноста и кружноста на материјалите, енергетските мерки како што се енергетската ефикасност и снабдувањето со енергија без јаглерод, како и ангажирањето со добавувачите, вклучително и индустријата за хартија.

Ако секторот за хартија го намали својот јаглероден отпечаток за 80% до 2050 година, ова ќе му овозможи на секторот на брановидни картони да постигне климатска неутралност. Можеме дури и да станеме климатски негативни, со повлекување на CO2 од атмосферата, ако секторот за хартија целосно ги елиминира своите фосилни емисии. Но, амбициите на Патоказот за климатска неутралност може да се постигнат само доколку се исполнат збир на услови за овозможување.

Прво, потребна е стабилна и предвидлива регулаторна рамка за поддршка и управување со инвестициите во чисти технологии како што се електричните котли и прекинувачите за гориво бидејќи брановидниот сектор ќе мора да направи значителни инвестиции за да постигне климатска неутралност.

Второ, постигнувањето климатска неутралност значително ќе ја зголеми побарувачката на секторот за чиста енергија, како што се обновливи извори на електрична енергија и био-горива. Затоа, креаторите на политиката ќе треба да преземат мерки за да обезбедат доволно, сигурно и достапно снабдување со јаглеродно неутрална енергија.

Конечно, бидејќи најголемиот дел од јаглеродниот отпечаток на брановидниот картон доаѓа од индиректните емисии во неговиот синџир на вредност, потребни се клучни политики и мерки за да се подобри квалитетот на тековите на отпад и да се овозможи декарбонизација на индустријата за хартија и транспорт.

Според Деспоту, можно е да се постигне климатска неутралност порано од 2050 година. Но, тоа може да се направи само ако секторот за хартија ја забрза својата транзиција со ниска содржина на јаглерод, ако енергетското снабдување без јаглерод е достапно во обем, ако логистичкиот синџир е декарбонизиран и ако другите лостови како истовремено се активираат кружноста, материјалната ефикасност и дизајнот, истакнувајќи дека тоа ќе биде огромен предизвик.