19.12.2022 Скопје
Франс Тимерманс, потпретседател на Европската комисија задолжен за Зелениот договор, истакна дека повеќето европски производители на автомобили веќе објавиле дека ќе бидат целосно електрични до 2035 година, некои од нив и порано. Воедно, истакна дека задачата на ЕУ е да се подготви за оваа трансформација.
Кога возите напред за да ја вратите целта, фокусот мора да го држи воланот или ќе го пропуштите патот. Оваа парафраза на ганскиот автор Израелмор Ајвор совршено ја опишува денешната автомобилска индустрија во Европа.
Нема сомнеж до каде води нашиот пат. Од 2035 година, сите нови автомобили во Европската унија ќе бидат со нулта емисија. Тоа е датум кој има смисла. Со законската определба на Европската унија да стане климатски неутрална, речиси сите автомобили на нашите патишта ќе треба да бидат нулта емисија до 2050 година.
Со оглед на просечниот животен век на автомобилите, 2035 година е вистинскиот датум. Освен тоа, повеќето европски производители на автомобили веќе изјавија дека дотогаш ќе бидат целосно електрични, а многумина ќе го сторат тоа многу порано. Дајмлер, пронаоѓачот на моторот со согорување, ќе стане целосно електричен до крајот на оваа деценија.
Европа има горда историја во производството на автомобили и заслужува да се движи исто толку гордо во иднината. Тимерманс истакна дека сака европските производители на автомобили да продолжат да прават непобедливи, висококвалитетни автомобили и да останат светски лидери. Но, тој свет не стои.
Неодамна, Соединетите Држави усвоија климатски пакет кој ќе даде огромен поттик на електричната мобилност. Кина ќе има лансирано 80 нови електрични модели до следната година. Низ Европа, се повеќе градови го ограничуваат пристапот до своите центри само на возила со нулта емисија.
Според Тимерманс, милиони граѓани работат секој ден за да изградат автомобили во Европа, а милиони семејства зависат од нивните плати. Ним им треба индустрија која се надоврзува на нејзиното минато, а не индустрија која живее во неа. Воедно, истакна дека ним им треба индустрија која напредува во Европа и извезува во светот, како и дека треба да се испратат европски автомобили со нулта емисија на други континенти, а не европски работни места и економски можности. И не треба да се извезуваат возила што загадуваат, што само ќе ги префрлат емисиите на друго место.
Оваа трансформација има длабоко влијание врз работните места, особено во компонентите и горивата за моторите со согорување. Но, одговорот не е да се туркаат решенија кои не се во согласност со индустриските планови и глобалните трендови. Или да се отфрлат напорите за справување со загадувањето на воздухот и драстично да се намали нашата зависност од фосилните горива.
Како што потенцира Тимерманс, треба да се обезбедат многу повеќе работни места во електрификација, батерии, полнење и софтвер. Со вистинскиот фокус и инструменти, може да се постигне тоа. Кога неодамна Тимерманс ја посетил Skoda во Чешка, менаџерите на фабриката забележале дека производството на електрични возила всушност создаде повеќе работни места.
Други фабрики работат на прилагодување на компонентите на моторот со согорување за производство на топлинска пумпа. Најголемиот предизвик не е да се отворат нови работни места, туку да се обучат работниците да еволуираат од едно на друго работно место.
Продолжувањето да се произведуваат автомобили со мотори со согорување за други земји не е решение. Транзицијата кон електрична мобилност може да биде побавна во другите делови на светот, но електрификацијата на цели економии сега станува дел од нашата меѓународна климатска дипломатија.
Тимерманс повеќе би сакал да ја види европската индустрија да извезува чисти автомобили и чисти технологии и да работи на развивање опции за полнење надвор од мрежата, за да се помогне во забрзувањето на зелената транзиција на друго место. Воедно, тој истакна дека иако постојат економски можности, индустријата не може да планира трансформација „ако посееме семе на сомнеж или второ ја погодиме самата трансформација“, потенцирајќи дека оставањето дупки и сугерирањето задни врати „не прават ништо за поддршка на нашата индустрија“ и нејзините работници, а „би го изгубиле фокусот и би излегле од патот“.
Во 2026 година, ќе се разгледува напредокот кон целта за нулта емисија за 2035 година. Клаузули за ревизија се дел од секој европски закон. Овој преглед ќе биде за тоа како ќе се достигне заложбата од 2035 година.
Датумот за постепено исклучување е договорен од Европскиот парламент и 27 земји-членки. Тоа е вистинскиот датум. И тоа беше поздравено од многумина во автомобилската индустрија за сигурноста и насоката што ја обезбедува.
Трансформацијата за европската автомобилска индустрија ќе биде страшна, тоа не може да се негира. Тоа исто така значи дека потрошувачите треба да веруваат дека електричните автомобили се лесни и удобни за користење како и автомобилите на бензин и дизел. Потребна е повеќе работа за да се отвори инфраструктурата за полнење, да се осигура дека електричната мобилност е прифатлива и да се развие пазар на автомобили од втора, трета, па дури и од четврта рака.
Колку повеќе производителите на автомобили можат да се фокусираат на носење нови електрични модели на пазарот, толку побрзо технологијата може да се шири и да станува поевтино како што расте во обем.
Тимерманс смета дека треба да се зголеми одржливото производство на батерии во Европа и да се обезбедат други суровини за електрична мобилност. Пред сè, сега треба да се поддржат работниците и помалите бизниси во автомобилскиот синџир за да ги имаат вештините за транзиција во иднина.
Исто така, Тимерманс смета дека „ако продолжиме да гледаме во ретровизорот, другите континенти едноставно ќе трчаат покрај нас“. Поддршката во Америка и Азија за електричната мобилност и сите синџири на снабдување зад неа сега е дадена, а Европа работи на сеопфатен одговор за сигурни можности и работни места овде на нашиот континент.
Европските производители на автомобили се подготвени да водат. Тие можат да градат автомобили што ги надминуваат американските и азиските модели.
Подготвено од А.Ѓ.
About Author
