02.07.2022 Скопје
Мајмунските сипаници се предизвикани од истоимениот „вирус на мајмунски сипаници“ и се вирусна зоонозна болест која се јавува првенствено во областите на тропските прашуми во Централна и Западна Африка, а повремено се пренесува и во други региони. Вирусот на мајмунски сипаници наликува на големи сипаници и се пренесува од едно на друго лице преку близок контакт со оштетена кожа, слузокожа, телесни течности, респираторни капки и контаминирани материјали, како што е постелнината.
Болеста се манифестира со зголемена телесна температура, главоболка, треска, исцрпеност, замор, болки во мускулите и грбот, отекување на лимфните јазли и осип што личи на оној што се јавува кај варичела. Вакцините, користени за време на програмата за искоренување на големите сипаници, обезбедуваат заштита и од мајмунски сипаници. Исто така, развиени се и понови вакцини, од кои една е одобрена за превенција од мајмунските сипаници, а и антивирусно средство кое е развиено за третман на големите сипаници е лиценцирано и за третман на мајмунските сипаници.
Мајмунските сипаници повремено се појавувале надвор од Африка, најчесто кај патници што се заразиле во Африка и кај лица што биле во близок контакт со нив. Во САД, во 2003 година е забележана епидемија на мајмунски сипаници меѓу деца и млади луѓе, што се заразиле преку контакт со прериски кучиња – глодар, кои биле заразени од глодари увезени од Гана.
Во Велика Британија, оваа година, откриени се четири случаи на мајмунски сипаници, од кои еден е импортиран од Африка, а другите не, исто така, и во Португалија, Шпанија и Италија се потврдени неколку случаи. Поголемиот процент заболени се мажи.
Обично мајмунските сипаници се самоограничувачка болест, со симптоми кои траат од 2 до 4 недели. Може да се манифестираат и со тешка клиничка форма, а во последно време, смртноста е околу 3-6%.
Разликата помеѓу големите сипаници и мајмунските сипаници е тоа што големите сипаници биле антропоноза, односно човекот бил единствениот домаќин и резервоар на вирусот, додека пак, кај мајмунските сипаници природен домаќин и резервоар на вирусот се дивите животни.
Подготвено од М.Н.